علائم و عوارض بعد از برداشتن کیسه صفرا + نکات مهم

معمولا افراد برای جلوگیری از ابتلا به برخی عفونت ها اقدام به برداشتن کیسه صفرا می کند، در حالی که برداشتن کیسه صفرا ممکن است عوارض و خطراتی برای بدن به همراه داشته باشد.

خطرات و عوارض برداشتن کیسه صفرا

وقتی سنگ صفرا بزرگ باشد، صفرا در داخل کیسه صفرا تجمع می یابد و در نهایت منجر به آلودگی و تورم آن می شود که این حالت به عنوان کُله سیستیت حاد شناخته می شود. برای جلوگیری از ابتلا به چنین عفونتی، باید سریعاً سنگ کیسه صفرا خارج شود. عمل کله سیستکتومی یا برداشتن کیسه صفرا یک عمل معمول برای درد کیسه صفرا ناشی از سنگ است با این حال، چندین عوارض جانبی جراحی پس از برداشتن کیسه صفرا وجود دارد که در این بخش از بهداشت و سلامت به آن می پردازیم.

مشکل در هضم غذا:

بعد از برداشتن کیسه صفرا، زمان می برد تا بدن با شرایط جدید بعد از حذف یک عضو سازگار شود بنابراین ، مستقیما کمی از صفرا به روده کوچک وارد و منجربه اسهال موقتی می شود. در برخی موارد حتی بعد از جراحی، سنگهای صفراوی در مجرای صفراوی باقی می مانند و می تواند جریان صفرا به روده کوچک را مسدود و منجر به حالت تهوع، استفراغ، نفخ یا تب شود بنابراین، برای جلوگیری از بدتر شدن این مسئله با پزشک مشورت کنید.

عفونت زخم:

جراحی کیسه صفرا به دو صورت باز و لاپاراسکوپی صورت می گیرد، پس از جراحی این زخم ها معمولاً با بخیه های جذبی یا چسب بسته می شوند. هنگام وارد کردن ابزار جراحی در شکم، ممکن است اعضای نزدیک و موضع تماس دچار جراحت شود، علاوه بر این ممکن است در اطراف زخم کبودی را مشاهده کنید. اگر بعد از جراحی درد غیرمعمولی را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. مصرف آنتی بیوتیک ها به جز برای بیمارانی که به دلیل شرایط خاص آنها پزشک آنتی بیوتیک را برایشان تجویز کرده است، برای مصرف روزمره توصیه نمی شود از این رو برای جلوگیری از عفونت، باید محل را تمیز نگه دارید.

افزایش و بدتر شدن درد:

پس از جراحی، درد طبیعی است و در ناحیه برش حساسیت به لمس ایجاد می شود اما درد نباید بدتر شود پس در صورت بدتر شدن درد و ایجاد التهاب در محل برش باید به بروز عفونت مشکوک شوید.

لختگی خون:

برخی از افراد پس از جراحی در معرض خطر لختگی خون که به عنوان ترومبوز ورید عمقی شناخته و در رگهای پا ایجاد می شود هستند. این مسئله می تواند جدی باشد زیرا لخته خون می تواند در هر نقطه از بدن حرکت و جریان خون به ریه ها را مسدود کند.

آسیب مجاری صفراوی یا نشت صفرا:

مجاری صفراوی می تواند در طی جراحی بریده شود یا آسیب ببیند. به دلیل آسیب، مجرای صفراوی قادر به انجام صحیح عملکردهای خود نیستند و ممکن است صفرا به داخل شکم نشت کند یا آسیب بتواند جریان طبیعی مایعات را از کبد مسدود کند.

برجستگی اندام یا بافت (فتق):

فتق بافت ممکن است ماه ها یا حتی سال ها پس از جراحی برداشتن کیسه صفرا ایجاد شود، همچنین احتمال برآمدگی بافت های ضعیف اطراف بریدگی وجود دارد اگرچه این بیماری چندان رایج نیست، اما برای ترمیم فتق بافت به جراحی دیگری نیاز است.

اسهال و تب:

یکی از عوارض برداشتن کیسه صفرا این است که این امر می تواند اسهال را در پی داشته باشد. دیرهضمی میتواند باعث اسهال شده و با مصرف غذاهای چرب و نبود فیبر کافی در رژیم غذایی وخیم تر شود. تب بعد از جراحی نشان دهنده عفونت بدن است اگر با چنین مسئله ای روبرو شدید به پزشک مراجعه کنید.

یبوست:

جراحی کیسه صفرا معمولا موجب کنترل یبوست می شود اما جراحی و بیهوشی ممکن است یبوست کوتاه مدت به دنبال داشته باشند که کم آبی بدن این یبوست را تشدید می کند.

آسیب روده یا رگ خونی:

یبوستی که پس از جراحی به دلیل کاهش فعالیت، بیهوشی یا داروهای تسکین دهنده درد ایجاد می شود، عملکرد طبیعی روده را دچار مشکل میسازد پس از گنجاندن فیبر و مایعات در رژیم غذایی خود مطمئن شوید.

یرقان :

زمانی که بعد از جراحی کیسه صفرا یک سنگ در مجرای صفراوی باقی می ماند، می تواند موجب درد شدید یا یرقان (ایکتر) گردد که با زرد شدن پوست همراه است.

مشکلات قلبی :

کسانی که قبلاً تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته اند یا مبتلا به بیماری قلبی هستند، فشار روحی را تحمل می کنند و این استرس یا تنش اضافه می تواند این مشکل را در حین جراحی برداشتن سنگ کیسه صفرا و هم بعد از آن پیچیده کند. سنگهای صفراوی و بیماری های قلبی دارای برخی علائم رایج مانند چاقی، سطح کلسترول یا دیابت هستند.

آسیب به عروق خونی :

آسیب به عروق خونی که به کبد منتهی می شوند، آسیب به مجرای صفراوی اصلی و پانکراتیت (التهاب پانکراس) از عوارض برداشتن کیسه صفرا است.

باقی ماندن سنگ در مجرای صفرا ، PCS :

سندرم پس از کوله سیستکتومی است که در صورت باقی ماندن سنگ صفرا درPCS مجرای صفرا ایجاد می شود و PCS در صورت نشت صفرا به معده وجود دارد. علائم PCS همانند سنگهای صفراوی دارد که شامل دل درد ، اسهال و سوزش معده می شود.

ناتوانی در جذب مواد مغذی چربی :

در نبود کیسه صفرا، پس از مصرف یک وعده غذایی چرب، کبد قادر نیست میزان مناسبی از مایع صفراوی را به روده ها انتقال دهد و بدن به سوءهاضمه دچار خواهد شد. ناتوانی در جذب مواد مغذی چربی سبب مشکلات زیر می شود:

• خشکی چشم و ضعف در بینایی
• ضعف در مو و ناخن
• ریزش بیش از اندازه ی مو
• خشکی پوست
• پیری زودرس
• احساس درد در مفاصل

ناتوانی در جذب اسیدهای چرب ضروری بر روی عملکرد مغز تاثیر می گذارد و باعث :

• ضعف در تمرکز
• اضطراب و افسردگی
• از کف دادن تدریجی حافظه
• اختلال در خلق و خو خواهد شد.

عوارض برداشتن کیسه صفرا از دید طب سنتی

برداشتن کیسه صفرا با جراحی باعث آزادشدن مقدار زیادی صفرا در خون شده و کاهش تولید صفرا در سن بالا سبب افزایش بیماری های سوداوی می شود.

بیمارانی که کیسه صفرا خود را جراحی نموده و برداشته اند، باید:

• روزانه از شربت های سرکنگبین، آبلیمو، زرشک و انار استفاده کنند.
• سالی دو تا سه مرتبه حجامت نمایند.
• روزی یک لیوان آب سیب بنوشند.
• مصرف غذاهای صفرازا و گرم و خشک را کاهش دهند.

بهبودی بعد از جراحی کیسه صفرا:

تا زمانی که پس از برداشتن کیسه صفرا هیچ عارضه ای ایجاد نشود، دوره نقاهت به آرامی پیش می رود. پزشک در صورت انجام جراحی باز، بیمار را به مدت سه تا پنج روز در بیمارستان نگه می دارد اما در کولسیستکتومی لاپاراسکوپی، بیمار می تواند در همان روز جراحی مرخص شود.

موارد زیر را بخاطر بسپارید :

• سعی کنید حداقل دو هفته از لحاظ جسمی خود را تحت فشار قرار ندهید.
• باید بدانید که چگونه زخم ها را تمیزکرده تا از عفونت جلوگیری کنید.
• در طول روز مایعات بنوشید.
• غذاهای بسیار شور، شیرین، ادویه دار یا چرب را چند هفته ای محدود کنید.
• برای بهبود هضم مصرف فیبر را افزایش دهید اما مصرف آجیل، دانه ها، غلات سبوس دار، جوانه بروکسل، گل کلم، کلم و ... را محدود کنید.

علائمی هشداردهنده بعد عمل برداشتن کیسه صفرا

چنانچه در بخش بهداشت و سلامت نمناک میخوانید گاهی در طول دوره نقاهت، بیماران علائمی دارند که نباید از آنها چشم پوشی کرد.

• عدم تسکین درد با گذشت زمان
• دل درد
• حالت تهوع یا استفراغ شدید
• عدم توانایی در دفع نفخ یا مدفوع
• اسهال
• زردی

مزایای درمان لاپاراسکوپی:

مشکل در هضم غذا موقتی است

خطر عفونت زخم بسیار ناچیز است زیرا برش هایی که برای انجام جراحی ایجاد شده بسیار ناچیز است.

عوارض بعد از عمل بسیار ناچیز است

اگر دستورات پزشک را رعایت کنید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید سریع تر بهبود می یابید

این جراحی توسط متخصصان با دقت بسیار زیادی انجام می شود.

تغییرات رژیم غذایی پس از جراحی برداشتن کیسه صفرا:

مواد غذایی را به تدریج به رژیم خود اضافه کنید:

چند روز اول پس از جراحی، سوپ و غذاهای مایع مصرف کنید، پس از آن به تدریج مواد جامد بیشتری را داخل برنامه غذایی بگنجانید.

وعده های غذایی کم چرب داشته باشید:

از غذاهای سرخ شده و غذاهای پرچرب خودداری کرده و وعده های غذایی کم و مکرر داشته باشید. برای این کار می بایست از مصرف سس ها، کرم ها و همچنین غذاهای سرخ شده اجتناب گردد و در عوض بایستی به کباب کردن و یا پختن مواد غذایی روی آورده شود.

مصرف گوشت را کاهش دهید:

از گوشت های با 15 درصد چربی و یا کمتر استفاده گردد. بهتر است برای تامین پروتئین نه از گوشت که از پروتئین گیاهی استفاده شود. برای دریافت پروتئین گیاهی می توان از توفوی خمیر شده، کفیر، لوبیا و عدس بهره برد. حتی هویج و سبزیجات سبز برگ نیز می توانند در تامین پروتئین بدن مفید باشند.

از مصرف لبنیات اجتناب کنید:

برخی بیماران پس از عمل برداشتن کیسه صفرا قادر به هضم لبنیات نیستند. بنابراین کسانی که کیسه صفرای آن ها برداشته شده است، بهتر است از مصرف لبنیات اجتناب کنند.

مصرف خوراکی های نامناسب بعد از جراحی کیسه صفرا می تواند باعث درد، نفخ و اسهال شود.

محافظت از کیسه صفرا بدون عمل جراحی

سنگ های صفراوی از کلسترول ساخته می شوند پس با انجام برخی کارها و روش ها می توان بر سطح کلسترول بدن تاثیر گذاشت. و بدون عمل برداشتن کیسه صفرا از آن محافظت کرد.

رایج ترین توصیه ها عبارتند از:

• ماندن در وزن مناسب (جلوگیری از افزایش وزن)
• توجه به میزان چربی در رژیم غذایی
• مصرف سرکه سیب