حضور علی دایی اسطوره فوتبال کشورمان در م ،س جد اردبیلی های مقیم ته ، ران برای مراسم شب احیا
علی دایی (زادهٔ ۱۴ بهمن ۱۳۴۸)[الف] بازیکن فوتبال بازنشستهٔ تیم ملی ایران و باشگاه پرسپولیس است که علاوه بر بازی در لیگ برتر ایران، سابقه حضور در لیگ‌های ستارگان قطر، امارات و بوندسلیگا آلمان را هم در کارنامه دارد.[۲] او اکنون مربی فوتبال، تجارت‌پیشه، کارآفرین و بنیانگذار و مدیرعامل شرکت پوشاک ورزشی دایی است.[۳]
دایی که بهترین گلزن تاریخ تیم ملی ایران به‌شمار می‌رود؛ در نظرسنجی‌های سایت ای‌اف‌سی و برنامه نود با کسب اکثریت آرا به ترتیب به عنوان بهترین مهاجم تاریخ جام ملت‌های آسیا و نیز بهترین مهاجم بعد از انقلاب در ایران انتخاب شد.[۴][۵][۶] دایی از سوی ای‌اس‌پی‌ان به عنوان یکی از ده بازیکن برتر تاریخ فوتبال آسیا انتخاب شده و همچنین توسط فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال در تیم منتخب قرن ۲۰ آسیا قرار گرفته‌است.[۷] او با زدن ۱۰۹ گل در ۱۴۹ بازی ملی، دومین گلزن در رده بازی‌های ملی فوتبال مردان جهان است، درحالیکه سال‌ها عنوان بهترین گلزن بازی های ملی جهان را به یدک می‌کشید.[۸] او با ثبت ۱۴ گل، رکورد بیشترین گلزنی در تمام ادوار جام ملت‌های آسیا را هم در اختیار دارد.
در ۱۵ تیر ۱۴۰۰، خروجی بزرگراه باکری تهران به اتوبان کرج تا ورودی اصلی مجموعه ورزشی آزادی به نام علی دایی به ثبت رسید.[۹] همچنین به پاس خدماتش در کمک‌رسانی به مردم در زلزله کرمانشاه نام گونه‌ای از ماهیان تازه کشف شده رودخانه سیمره «کتفیش علی دایی» (Glyptothorax alidaeii) نهاده شد.
دوران باشگاهی
آغاز
علی دایی فوتبال خود را از استقلال اردبیل آغاز کرد.[۱۱] او پس از قبولی در دانشگاه صنعتی شریف و اقامت در تهران، به تیم تاکسیرانی تهران پیوست. دایی پس از آن، چهار سال در تیم بانک تجارت در مسابقات لیگ تهران به میدان رفت[۱۲] و از آنجا بود که مورد توجه مربیان وقت تیم‌های فوتبال قرار گرفت و برای اولین بار به تیم ملی دعوت شد. دایی پس از آن به تیم پرسپولیس تهران پیوست و دوران فوتبال حرفه‌ای خود را با بازی در جام آزادگان آغاز کرد.
پرسپولیس
فصل ۱۳۷۳
علی دایی در سال ۱۳۷۳ به پرسپولیس پیوست. دایی در اولین فصل حضور در پرسپولیس همراه با فرشاد پیوس در خط حمله این تیم ۳۵ گل به ثمر رساندند که دایی زننده ۱۵ گل از این تعداد بود. در رقابت‌ها جام آزادگان که در فصل ۱۳۷۳ با حضور ۲۴ تیم در دو گروه ۱۲ تیمی برگزار شد، پرسپولیس و کشاورز از گروه دو، همراه با سایپا و استقلال از گروه یک به جمع چهار تیم پایانی راه یافتند.[۱۳]
در بازی نیمه نهایی این رقابت‌ها پرسپولیس به مصاف استقلال رفت. در دیدار رفت و در حالی که بازی با تساوی ۲–۲ دنبال می‌شد، این مسابقه به جنجال کشیده شد و با آمدن تماشاگران به زمین مسابقه، این بازی ناتمام به پایان رسید. پس از مدتی با حکم کمیته انضباطی، پرسپولیس با نتیجه ۰–۳ بازنده دیدار رفت اعلام شد. در بازی برگشت که در بندرعباس برگزار شد، دو تیم به تساوی بدون گل رسیدند و در نهایت پرسپولیس در مجموع با نتیجه ۰–۳ در دوبازی رفت و برگشت مغلوب استقلال شد و از رسیدن به فینال رقابت‌های جام آزادگان بازماند.[۱۴] در دیدار رده‌بندی این رقابت‌ها، پرسپولیس از بازی با کشاورز انصراف داد و دایی به همراه این تیم، به مقام چهارم جام آزادگان رسید.[۱۳]
فصل ۱۳۷۴
در ۲۰۱۶
علی دایی در دومین فصل حضور در پرسپولیس چهار گل در مسابقات لیگ به ثمر رساند و به همراه این تیم جام آزادگان را فتح کرد. دایی در دو بازی پرسپولیس در مقابل تیم‌های پاس (هفته هفتم) و ملوان (هفته بیست و هشت) که با برتری ۱–۰ پرسپولیس به پایان رسید، زننده گل‌های این تیم بود. دایی در آخرین بازی جام آزادگان در مقابل استقلال اهواز که با نتیجه ۳–۱ به سود پرسپولیس به پایان رسید، دو گل برای این تیم به ثمر رساند. عملکرد دایی در این فصل مورد توجه سرمربی تیم ملی قرار نگرفت و در سال ۱۳۷۴ برای تیم ملی به میدان نرفت.[۱۵]
دایی آخرین بار؛ در دومین مرحله شانزدهمین دوره جام باشگاه‌های آسیا، در مقابل آلیما قزاقستان برای پرسپولیس به میدان رفت. پرسپولیس که در بازی رفت با نتیجه ۰–۳ بازی را به آلیما قزاقستان واگذار کرده بود، در بازی برگشت با نتیجه ۵–۰ در ورزشگاه آزادی تهران این تیم را شکست داد[۱۶] و به مرحله گروهی جام باشگاه‌های آسیا در منطقه غرب آسیا صعود کرد.[۱۷] در این مسابقه که آخرین حضور دایی برای پرسپولیس به‌شمار می‌رفت او دو گل به ثمر رساند.[۱۶] دایی در شهریور ۱۳۷۵ از پرسپولیس جدا شد و به السد قطر پیوست.[۱۸]
السد قطر
علی دایی در شهریور ۱۳۷۵ به السد قطر پیوست.[۱۸] دایی در فصل ۹۷–۱۹۹۶ به همراه این تیم به مقام پنجم لیگ قطر دست پیدا کرد.[۱۹]
آرمینیا بیله فلد
علی دایی در سال ۱۹۹۷ به همراه کریم باقری به تیم آرمینیا بیله فلد آلمان پیوست. دایی که پیراهن شماره ۹، آرمینیا بیله فلد را بر تن داشت[۲۰] در ۲۵ مسابقه برای این تیم در فصل ۹۸–۱۹۹۷ به میدان رفت و ۷ گل به ثمر رساند. آرمینیا بیله‌فلد در این فصل به مقام هجدهم در بوندسلیگا دست یافت و به لیگ دو بوندسلیگا سقوط کرد.[۲۱]
بایرن مونیخ
علی دایی در سال ۱۹۹۸ به باشگاه بایرن مونیخ آلمان پیوست. (پس از علی دایی، وحید هاشمیان در فصل ۰۵–۲۰۰۴ و علی کریمی در دو فصل ۰۷–۲۰۰۵ برای بایرن به میدان رفتند). با آغاز فصل جدید مسابقات فوتبال آلمان، بایرن مونیخ به عنوان قهرمانی در جام پیش فصل؛ موسوم به جام اتحادیه (لیگا پوکال) دست پیدا کرد. (دایی در رقابت‌های جام اتحادیه بر روی نیمکت ذخیره‌های بایرن مونیخ قرار گرفت و برای این تیم به میدان نرفت)[۲۲]
دایی که پیراهن شماره ۲۴ بایرن‌مونیخ را بر تن داشت در ۲۳ مسابقه برای این تیم در بوندسلیگا به میدان رفت و به همراه این تیم به قهرمانی این رقابت‌ها دست پیدا کرد.[۲۳] دایی پس از نیمکت نشینی در هفته اول بوندسلیگا؛[۲۳] نخستین بار در هفته دوم این رقابت‌ها، به عنوان جانشین کارستن یانکر در دقیقه ۷۰ برابر دویسبورگ برای بایرن‌مونیخ به میدان رفت.[۲۴] پس از غیبت در هفته سوم،[۲۳] دایی برای دومین بار به عنوان جانشین یانکر در دقیقه ۷۰ برابر فرایبورگ از هفته چهارم بوندسلیگا به میدان رفت.[۲۵] با گذشت پنج هفته از مسابقات، دایی از ابتدا مسابقه در مقابل هامبورگ برای بایرن‌مونیخ به میدان رفت و در پیروزی ۵–۳ این تیم در مقابل هامبورگ، دو بار برای بایرن‌مونیخ گلزنی کرد.[۲۶] دایی تا پایان فصل، در مجموع ۶ گل برای بایرن مونیخ به ثمر رساند.[۲۳] با پایان رقابت‌های بوندسلیگا مجله کیکر نمره میانگین ۳٫۷۳ را به او اختصاص داد.[۲۳]
دایی که در مسابقات بوندسلیگا غالباً به عنوان ذخیره کارستن یانکر به میدان رفته بود در ۴ مسابقه برای بایرن مونیخ به عنوان جایگزین این بازیکن در لیگ قهرمانان اروپا (در مجموع ۶۸ دقیقه) به میدان رفت[۲۷] و به همراه تیم بایرن مونیخ به فینال لیگ قهرمانان اروپا صعود کرد. اما در دیدار فینال نیز در مقابل منچستر یونایتد به میدان نرفت و از روی نیمکت کار هم تیمی‌هایش را دنبال کرد.[۲۸] با پایان رقابت‌های لیگ قهرمانان اروپا، دایی موفق به گلزنی در این مسابقات نشد و مجله کیکر به دلیل دقایق کوتاه حضور دایی در این مسابقات، به او نمره‌ای نداد.[۲۳]
بنا بر نوشته خبرگزاری آلمان دایی در این فصل از رقابت‌های بوندسلیگا نتوانست در بایرن‌مونیخ جایگاهی پیدا کند.[۲۹] وب سایت فیفا نیز از جا نیفتادن دایی در این تیم آلمانی در این فصل از رقابت‌ها یاد کرد.[۳۰]
هرتابرلین
فصل ۲۰۰۰–۱۹۹۹
علی دایی در سال ۱۹۹۹ به تیم هرتابرلین پیوست و پیراهن شماره ۹ این تیم را بر تن کرد. او در پایان فصل به همراه این تیم، رتبه ششم بوندسلیگا را کسب کرد.[۳۱]
با آغاز رقابت‌های بوندسلیگا دایی از همان ابتدا برای هرتابرلین به میدان رفت.[۳۲] دایی در پیروزی ۵–۲ هرتابرلین در مقابل هانزا روستوک در هفته اول بوندسلیگا یک گل زد و در دقیقه ۵۸ جای خود را به آراکسیچ داد.[۳۳] دایی تا پایان فصل؛ ۲۸ بار برای هرتابرلین در بوندسلیگا به میدان رفت و در مجموع ۳ گل در این مسابقات به ثمر رساند.[۳۲] با پایان رقابت‌های بوندسلیگا مجله کیکر نمره میانگین ۴٫۰۸ را به او اختصاص داد.[۳۲]
در اولین دور مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا؛ هرتابرلین با تیم‌های گالاتاسرای، آ.ث. میلان و چلسی همگروه شد. در پایان مسابقات دور اول گروهی، هرتابرلین همراه با دایی به مرحله بعدی این رقابت‌ها صعود کرد.[۳۴] هرتابرلین در مسابقات دور دوم گروهی، در رتبه چهارم گروه خود قرار گرفت و از صعود به مراحل بعدی بازماند.[۳۴] علی دایی در مسابقات لیگ قهرمانان اروپا در مجموع ۱۱ بار برای هرتابرلین به میدان رفت. او در مسابقات مرحله اول گروهی، دو بار در مقابل چلسی (پیروزی ۲–۱هرتابرلین) و یک بار در مقابل آ.ث. میلان (تساوی ۱–۱) برای هرتابرلین گلزنی کرد.[۳۵] با پایان رقابت‌های هرتابرلین در لیگ قهرمانان اروپا، مجله کیکر نمره میانگین ۴٫۱۵ را به دایی اختصاص داد.[۳۲]
فصل ۲۰۰۱–۲۰۰۰
علی دایی در هفته نخست بوندسلیگا، از دقیقه ۷۱ به عنوان جانشین آندریاس اشمیت در مقابل تیم سابق خود بایرن مونیخ به میدان رفت. در این مسابقه که با شکست ۴–۱ هرتابرلین همراه بود، دایی تنها گل تیمش را به ثمر رساند.[۳۶] پس از نیمکت نشینی در هفته دوم و سوم بوندسلیگا، دایی در هفته چهارم برابر وولفسبورگ دومین گل فصل خود را به ثمر رساند. پس از گلزنی در مقابل اشتوتگارت در هفته پنجم بوندسلیگا، دایی تا پایان فصل نتوانست برای هرتابرلین در این رقابت‌ها گلزنی کند.[۳۷]
دایی در مجموع ۲۳ بار (۳ بازی ۹۰ دقیقه‌ای) برای هرتابرلین در بوندسلیگا به میدان رفت.[۳۷] با پایان رقابت‌های بوندسلیگا، مجله کیکر نمره میانگین ۴٫۱۷ را به او اختصاص داد.[۳۷] دایی در دومین فصل حضور در هرتابرلین، رتبه پنجم بوندسلیگا را به دست آورد.[۳۸]
هرتابرلین که در بازی‌های فصل گذشته بوندسلیگا جواز حضور در مسابقات لیگ قهرمانان اروپا را به دست نیاورده بود، در مسابقات جام یوفا به میدان رفت. دایی در این مسابقات ۵ بار برای هرتابرلین به میدان رفت، که در دو بازی رفت و برگشت در مقابل زیمبرو کیشیلاو مولداوی دو گل به ثمر رساند. (بازی رفت یک گل، بازی برگشت یک گل)[۳۹] با حذف هرتابرلین از جام یوفا، مجله کیکر نمره میانگین ۴٫۵۰ را به دایی در این مسابقات اختصاص داد.[۳۷]
فصل ۲۰۰۲–۲۰۰۱
علی دایی در سومین فصل حضور در هرتابرلین مورد توجه قرار نگرفت و در اکثر مدت حضورش در این فصل نیمکت‌نشین بود.
دایی نخستین بار در هفته هفتم بوندسلیگا، به عنوان جانشین رب ماس در دقیقه ۵۸ به میدان آمد.[۴۰] او در مجموع ۸ بار برای هرتابرلین در بوندسلیگا به میدان رفت.[۴۱] دایی در بازی هفته ۲۱ هرتابرلین در مقابل انرژی کوتبوس، نود دقیقه برای این تیم بازی کرد.[۴۱] دایی در ۷ مسابقه دیگر به عنوان بازیکن جانشین (۹۶ دقیقه در مجموع ۷ بازی) در رقابت‌های بوندسلیگا به میدان رفت.[۴۱] با پایان رقابت‌های بوندسلیگا، مجله کیکر نمره میانگین ۵ را به دایی اختصاص داد.[۴۱]
دایی در تنها بازی خود در جام یوفا نیز به عنوان جانشین آندریاس اشمیت، در نیمه دوم بازی با سروت سوئیس به میدان رفت. مجله کیکر نمره ۵ را در این مسابقه به دایی اختصاص داد.[۴۱]
علی دایی در سومین فصل حضور در هرتابرلین نتوانست گلی برای این تیم به ثمر برساند.[۴۱] دایی پس از کسب رتبه چهارم بوندسلیگا به همراه هرتابرلین، به دوران حضور خود در فوتبال اروپا پایان داد و به فوتبال آسیا بازگشت.[۴۲]
الشباب امارات
دایی در سال ۲۰۰۲ با عقد قراردادی ۲ ساله به تیم الشباب امارات پیوست.[۴۳] او در فصل ۲۰۰۳–۲۰۰۲ به همراه این تیم به مقام نهم لیگ فوتبال امارت رسید.[۴۴] عملکرد دایی در الشباب امارات مورد توجه این تیم قرار نگرفت و در حالی که قراردادی دو ساله با این تیم داشت، پس از یک فصل حضور در این تیم از سوی سرمربی الشباب کنار گذاشته شد.[۴۵] دایی پس از رد پیشنهاد تیم جیابی چین، به فوتبال ایران بازگشت و برای پرسپولیس به میدان رفت.[۴۵]
پرسپولیس
علی دایی در مرداد سال ۱۳۸۲ پس از هفت سال به پرسپولیس بازگشت و به عنوان کاپیتان دوم این تیم پس از افشین پیروانی، از سوی وینگو بگوویچ انتخاب شد.[۴۶] دایی در اولین بازی پرسپولیس در مسابقات لیگ برتر در مقابل پگاه گیلان ۴ گل به ثمر رساند و در پایان فصل با زدن ۱۶ گل به عنوان آقای گل لیگ ایران شناخته شد. (دایی با آغاز دوران فوتبال حرفه‌ای خود از سال ۱۳۷۳ تا پایان آن در سال ۱۳۸۶ تنها عنوان آقای گلی در رده باشگاهی را به دست آورد).[۴۷] دایی در سومین دوره لیگ برتر به همراه پرسپولیس مقام پنجم لیگ را بدست آورد.[۴۸] وی پس از یک سال حضور در این تیم به صبا باتری پیوست و به دوران حضور خود در پرسپولیس پایان داد.
صبا باتری
علی دایی در ترکیب تیم صباباتری / ۲۸ شهریور ۱۳۸۳ / صباباتری ۱ - استقلال ۱
فصل ۸۴–۸۳
علی دایی در شهریور سال ۱۳۸۳ با عقد قراردادی یک ساله به تیم صبا باتری پیوست.[۴۹] این تیم که اولین حضور خود در لیگ برتر را تجربه می‌کرد با صرف هزینه بالا بازیکنان سرشناس لیگ ایران را به خدمت گرفت[۴۹] اما در پایان فصل به مقام نهم لیگ برتر دست پیدا کرد.[۵۰] دایی پس از جدا شدن از پرسپولیس در آبان سال ۱۳۸۳ در مقابل تیم سابق خود به میدان رفت که این دیدار با تساوی بدون گل به پایان رسید.[۵۱] دایی در ۲۵ بازی برای صبا باتری در لیگ برتر به میدان رفت و ۱۲ گل به ثمر رساند. وی به همراه این تیم به مقام قهرمانی جام حذفی دست پیدا کرد.[۵۲]
فصل ۸۵–۸۴
علی دایی در سال ۱۳۸۴ برای یک فصل دیگر قرارداد خود در تیم صبا باتری را تمدید کرد. وی در آبان سال ۱۳۸۴ در سومین تقابل با تیم سابق خود؛ در مسابقات لیگ برتر، موفق شد در برابر پرسپولیس گلزنی کند. این دیدار با تساوی ۲–۲ به پایان رسید.[۵۳] وی در پایان مسابقات لیگ برتر به همراه این تیم به مقام چهارم دست پیدا کرد.[۵۴] دایی پس از عملکرد ناموفق در جام جهانی ۲۰۰۶ در لیست فروش باشگاه صبا باتری قرار گرفت و به سایپا البرز پیوست.[۵۵]
سایپا
علی دایی در مرداد ۱۳۸۵ با قراردادی یک ساله به سایپا پیوست.[۵۶] او با گذشت ۵ هفته از مسابقات لیگ برتر و در حالی که سایپا با مربیگری لورانت با ۱۱ امتیاز در صدر جدول قرار داشت؛[۵۷] به عنوان جانشین این مربی آلمانی منصوب شد (لورانت از سایپا کناره‌گیری کرد و به لیگ ترکیه رفت) و علاوه بر بازی در سایپا، هدایت این تیم را به عنوان سرمربی نیز به عهده گرفت. (هیئت رئیسه سازمان لیگ، علی‌رغم اینکه نشستن بر روی نیمکت تیم‌های لیگ برتر به عنوان سرمربی را مشروط به ارائه مدرک مربیگری A آسیا کرده بود، مجوز مربیگری دایی در سایپا را صادر کرد)[۵۸]
دایی در نخستین تجربه خود به عنوان بازیکن- مربی در هفته ششم لیگ برتر، در مقابل تیم سابق خود پرسپولیس به میدان رفت. در این بازی که با تساوی ۲–۲ به پایان رسید، دایی هر دو گل سایپا را به ثمر رساند.[۵۹][۶۰]
با گذشت ۲۱ هفته از مسابقات لیگ برتر، سایپا با نتیجه مشابه بازی رفت در مقابل پرسپولیس به تساوی ۲–۲ رسید.[۶۱] در این مسابقه؛ دایی پس از ضربه سر به صورت شیث رضایی، از سوی کمیته انضباطی چهار جلسه از همراهی سایپا محروم شد.[۶۲] پیش از این حکم، نمایندگان مجلس در حوزه‌های اردبیل، ارومیه و تبریز با غیر کارشناسی خواندن تصمیمات کمیته داوران در مورد تیم سایپا و غیرقانونی بودن محرومیت احتمالی دایی، نظارت سازمان تربیت بدنی بر کمیته داوران را از رئیس‌جمهور خواستار شده بودند.[۶۳]
یک روز پس از اعلام حکم محرومیت چهار جلسه‌ای دایی از سوی کمیته انضباطی، محرومیت دایی از سوی کمیته استیناف به سه جلسه تعلیقی و یک جلسه محرومیت کاهش پیدا کرد.[۶۴] پس از این حکم دایی با حضور در مجلس اعلام کرد: «شاه‌حسینی (رئیس وقت کمیته انضباطی) صلاحیت داوری فوتبال را نداشته و یک جلسه محرومیت هم حق او نبوده‌است».[۶۵] پس از رأی کمیته استیناف و اظهار نظر دایی، اعضا کمیته انضباطی در اعتراض به رأی کمیته استیناف، دسته جمعی استعفا دادند.[۶۶]
با برگزاری ادامه مسابقات لیگ برتر، در یک بازی مانده به پایان این رقابت‌ها سایپا علی‌رغم تساوی ۱–۱ در مقابل پاس با توجه به تفاضل گل بهتر، از جدی‌ترین رقیب خود استقلال اهواز پیش افتاد و به صدر جدول رسید.[۶۷] این در حالی بود که مسئولان باشگاه استقلال اهواز، بابک داوری کمک داور اردبیلی بازی استقلال اهواز و مس کرمان را به جانب‌داری از تیم سایپا متهم کردند.[۶۸] در بازی استقلال اهواز و مس کرمان که تا دقایق پایانی با نتیجه ۱–۰ به سود استقلال اهواز دنبال می‌شد، بابک داوری کمک داور اردبیلی این مسابقه در وقت‌های اضافه بازی، به اشتباه اعلام کرد ضربه بازیکن مس کرمان از خط دروازه استقلال اهواز عبور کرده‌است که در پایان این مسابقه با تساوی ۱–۱ به پایان رسید.[۶۹]
علی دایی در آخرین بازی سایپا در مسابقات لیگ برتر برابر مس کرمان به میدان رفت. دایی پس از گلزنی در این مسابقه و کسب عنوان قهرمانی با سایپا، به دوران بازیگری خود پایان داد.
او اولین بازیکن/مربی قهرمان تاریخ لیگ ایران شد.[۱۲]
رتبه تیم‌های باشگاهی
تیم فصل رتبه
 بانک تجارت | ۷۳–۱۳۶۹ | |
| پرسپولیس | لیگ آزادگان ۱۳۷۳ | چهارم[۱۳] |
| لیگ آزادگان ۱۳۷۴ | اول | |
 السد قطر | فصل ۹۷–۱۹۹۶ | پنجم |
 آرمینیا بیله‌فلد | بوندس لیگا ۹۸–۱۹۹۷ | هجدهم |
| بایرن مونیخ | بوندس لیگا ۹۹–۱۹۹۸ | اول |
|
| ||
| هرتابرلین | بوندس لیگا ۰۰–۱۹۹۹ | ششم |
| بوندس لیگا ۰۱–۲۰۰۰ | پنجم | |
| بوندس لیگا ۰۲–۲۰۰۱ | چهارم | |
 الشباب امارات | فصل ۰۳–۲۰۰۲ | نهم |
| پرسپولیس | لیگ برتر ۸۳–۱۳۸۲ | پنجم |
| صبا باتری | لیگ برتر ۸۴–۱۳۸۳ | نهم |
| لیگ برتر ۸۵–۱۳۸۴ | چهارم | |
|
| ||
| سایپا البرز | لیگ برتر ۸۶–۱۳۸۵ | اول |
دوران ملی
علی دایی نخستین بار در سال ۱۳۷۲ به عنوان بازیکن جانشین در مقابل پاکستان در جام اکو برای تیم ملی به میدان رفت.[۷۰][۷۱] او در ۱۴۸ بازی، بیش از ۱۰۰ گل (بر اساس آمار برنامه نود ۱۰۷ گل، و بر اساس آمار فیفا ۱۰۹ گل) برای تیم ملی ایران به ثمر رسانده‌است و رکورد دار گلزنی در رده ملی می‌باشد. دایی در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۸۰ برای صدمین بار در مقابل تایلند پیراهن تیم ملی را بر تن کرد.[۷۲]
دایی در ششمین حضور خود در ترکیب تیم ملی، اولین گل خود را در سال ۱۳۷۲ برابر تایوان در رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۱۹۹۴ به ثمر رساند.[۷۰] در سال ۱۳۸۲ پس از برتری ۱–۰ ایران در برابر لبنان با گل علی دایی، سایت‌ها و رسانه‌های ایران اعلام کردند دایی با گلزنی در این مسابقه با ۸۵ گل زده رکورد گل‌های ملی پوشکاش (پوشکاش ۸۴ گل ملی در کارنامه داشت) را شکسته‌است، اما فیفا تعداد گل‌های ملی دایی را ۸۲ اعلام کرد.[۷۳]
گل دوم دایی در مقابل تیم ملی گوآم در رقابت‌های مقدماتی انتخابی جام جهانی ۲۰۰۲ از جمله گل‌هایی است که مورد تأیید فیفا نمی‌باشد.[۷۴] در این مسابقه ضربه آزاد دایی با تأثیرگذاری سهراب بختیاری زاده تغییر مسیر داد و وارد دروازه گوآم شد. در حالی که در سایت‌های داخلی ایران تعداد گل‌های دایی در این مسابقه ۴ گل ذکر شده‌است،[۷۰] اما در سایت فیفا ۳ گل برای دایی در مقابل گوآم ثبت شده‌است.[۷۴]
دایی با ۳۵ گل، دومین گلزن تاریخ مسابقات مقدماتی جام جهانی نیز به‌شمار می‌رود.[۷۵] همچنین با زدن ۱۴ گل، بهترین گلزن تاریخ جام ملت‌های آسیا نیز شناخته می‌شود.[۱۲]
جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶
تیم ملی ایران در مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶ با تیم‌های نپال، سری‌لانکا و عمان در گروه پنج این مسابقات قرار گرفت. در این بازی‌ها؛ که به صورت رفت و برگشت در تهران و مسقط برگزار شد، تیم ملی ایران با مربیگری محمد مایلی‌کهن موفق شد به عنوان تیم اول به مرحله نهایی این رقابت‌ها؛ که در امارات برگزار می‌شد راه پیدا کند.[۷۶] علی دایی در این مسابقات در دو بازی رفت و برگشت در مقابل نپال؛ که در مجموع با برتری ۰–۱۲ ایران به پایان رسید ۵ گل (۴ گل بازی رفت و یک گل بازی برگشت) به ثمر رساند. وی همچنین در دو بازی رفت و برگشت در برابر سری‌لانکا؛ که در مجموع با برتری ۰–۱۱ ایران همراه بود نیز ۵ گل (دایی در بازی رفت ۵ گل به ثمر رساند و در بازی برگشت موفق به گلزنی نشد) به ثمر رساند.[۱۵]
با آغاز بازی‌های جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶؛ تیم ملی ایران با تیم‌های عراق، تایلند و عربستان در گروه دوم این مسابقات قرار گرفت.[۷۶] در این رقابت‌ها؛ تیم ملی ایران در اولین گام با نتیجه ۲–۱ مغلوب عراق شد، که علی دایی زننده تک گل ایران (از روی نقطه پنالتی) در این مسابقه بود. در بازی دوم؛ که با برتری ۱–۳ ایران در مقابل تایلند همراه بود، دایی بار دیگر گلزنی کرد. وی همچنین در پیروزی ۰–۳ ایران در مقابل عربستان؛ در آخرین بازی مرحله گروهی، سومین گل خود در این رقابت‌ها را به ثمر رساند. تیم ایران در مرحله یک‌چهارم نهایی این رقابت‌ها موفق شد با نتیجه ۲–۶ کره جنوبی را شکست دهد، که دایی در این مسابقه ۴ گل به ثمر رساند.[۱۵]
تیم ایران در مرحله نیمه نهایی این رقابت‌ها، پس از تساوی بدون گل (در نود دقیقه بازی و سی دقیقه وقت اضافه) در مقابل عربستان، در ضربات پنالتی با نتیجه ۴–۳ مغلوب این تیم شد، و از رسیدن به فینال این رقابت‌ها بازماند. در این مسابقه علی دایی اولین ضربه پنالتی تیم ملی ایران را به اوت زد.[۷۷] تیم ملی ایران در دیدار رده‌بندی پس از تساوی ۱–۱ در مقابل کویت در پایان نود دقیقه بازی، با نتیجه ۳–۴ در ضربات پنالتی این تیم را شکست داد و به مقام سوم جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶ دست پیدا کرد. علی دایی که زننده تک گل ایران در جریان مسابقه بود، در ضربات پنالتی بنا برخواسته سرمربی وقت تیم ملی (محمد مایلی‌کهن) پشت توپ قرار نگرفت. با پایان این رقابت‌ها، دایی با زدن ۸ گل به عنوان بهترین گلزن این مسابقات شناخته شد.
جام جهانی ۱۹۹۸
مرحله انتخابی
تیم ملی ایران در دور نخست مسابقات انتخابی جام جهانی ۱۹۹۸؛ با تیم‌های مالدیو، قرقیزستان و سوریه در گروه دوم این مسابقات قرار گرفت. در این بازی‌ها؛ که به صورت رفت و برگشت در دمشق و تهران برگزار شد، تیم ملی ایران با مربیگری محمد مایلی‌کهن موفق شد به عنوان تیم اول به دور دوم این رقابت‌ها راه پیدا کند.[۷۸] تیم ایران در نخستین بازی موفق شد با نتیجه ۰–۱۷ مالدیو را شکست دهد، که علی دایی در این مسابقه پس از دست دادن یک ضربه پنالتی در نیمه اول، ۲ گل در نیمه دوم این مسابقه به ثمر رساند. دایی در بازی برگشت که با پیروزی ۰–۹ تیم ملی ایران همراه بود نیز ۲ گل دیگر در مقابل مالدیو به ثمر رساند.[۱۵] او در دو بازی رفت و برگشت در مقابل قرقیزستان نیز به میدان رفت که در بازی رفت که با نتیجه ۰–۷ به سود ایران به پایان رسید یک گل به ثمر رساند. (در دو بازی رفت و برگشت ایران با نتیجه ۱–۱۰ قرقیزستان را شکست داد)[۱۵][۷۸] دایی در بازی رفت با سوریه که به برتری ۰–۱ تیم ملی ایران انجامید، زننده تک گل مسابقه بود.[۱۵]
در آخرین بازی دور اول مقدماتی، تیم ملی ایران در بازی برگشت با سوریه به تساوی ۲–۲ دست پیدا کرد. علی دایی در این مسابقه که از دقیقه ۴۰ به جای محسن گروسی وارد زمین شده بود،[۷۹] پس از پایان بازی در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «با این شرایط مرا به تیم ملی دعوت نکنید. تیم ملی جای شوخی و تست زدن نیست».[۸۰]
پس از این دور، او در سال ۱۹۹۷ به تیم منتخب آسیا دعوت شد تا در مقابل منتخب جهان قرار بگیرد. منتخب آسیا در این بازی پنج بر سه شکست خورد.[۱۲]
تیم ملی ایران در دور دوم مسابقات انتخابی جام جهانی ۱۹۹۸؛ با تیم‌های عربستان، کویت، چین و قطر در گروه یک این مسابقات قرار گرفت.[۷۸] با مشخص شدن تیم‌های هم گروه ایران، ۳۰ بازیکن به اردوی آمادگی تیم ملی دعوت شدند و علی دایی از سوی محمد مایلی کهن سرمربی وقت تیم ملی کنار گذاشته شد.[۸۱] مایلی کهن در واکنش به صحبت‌های دایی پس از بازی با سوریه اعلام کرد: «دایی فکر می‌کند مربی تیم ملی است، اما او باید بداند من مربی تیم ملی هستم و او را دعوت نخواهم کرد».[۸۲] پس از مدتی با وساطت داریوش مصطفوی (رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران) و همچنین وساطت معاون فنی سازمان تربیت بدنی، علی دایی در فاصله ۹ روز تا آغاز رقابت‌های دور دوم مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸، به تیم ملی دعوت شد.[۸۳] دایی چند ماه پس از پایان اختلافات با مایلی‌کهن، در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «در جلسه مشترک نماینده مجلس و استاندار اردبیل، با مایلی‌کهن در مجلس شورای اسلامی حضور داشته‌است».[۸۴]
با آغاز دور دوم رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸؛ دایی از ابتدا در ترکیب تیم ملی قرار گرفت.[۱۵] او در ۸ مسابقه برای تیم ملی به میدان رفت و در پیروزی ۰–۳ ایران در مقابل قطر زننده یکی از گل‌های مسابقه بود.[۱۵] دایی همچنین در بازی با چین که با برتری ۱–۴ ایران به پایان رسید، یک گل به ثمر رساند.[۱۵] با شکست ۲–۰ ایران مقابل قطر در آخرین بازی (هشتمین بازی) دور دوم مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸، تیم ملی ایران با مربیگری محمد مایلی‌کهن در رتبه دوم گروه خود قرار گرفت،[۸۵][۷۸] و برای کسب سومین سهمیه فوتبال قاره آسیا در دیدار پلی آف، به مصاف ژاپن رفت.[۷۸]
پس از شکست ایران در آخرین بازی دور دوم مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ در مقابل قطر؛ محمد مایلی‌کهن با کسب ۱۲ امتیاز و قرار دادن ایران در رتبه دوم گروه[۷۸][۸۵] از سمت خود برکنار شد، و والدیر ویرا هدایت تیم ملی را برای بازی‌های پلی‌آف بر عهده گرفت.[۸۶] در بازی پلی‌آف آسیا؛ که به صورت تک بازی در شهر جوهور بهرو مالزی؛ بین تیم‌های دوم گروه A و B یعنی ایران و ژاپن برگزار شد، تیم ملی ایران با نتیجه ۳–۲ مغلوب ژاپن شد، و از صعود به جام جهانی به عنوان سومین سهمیه قاره آسیا در این مرحله از رقابت‌ها بازماند. در این بازی خداداد عزیزی و دایی دو گل ایران را به ثمر رساندند.[۷۸]
پس از شکست در مقابل ژاپن؛ تیم ملی ایران برای کسب چهارمین سهمیه فوتبال آسیا در جام جهانی ۱۹۹۸، در دو بازی رفت و برگشت به مصاف استرالیا نماینده قاره اقیانوسیه رفت. در بازی رفت با گلزنی خداداد عزیزی، تیم ملی ایران به نتیجه مساوی ۱–۱ دست پیدا کرد. در بازی برگشت با گل‌های کریم باقری و خداداد عزیزی؛ تیم ملی ایران با نتیجه ۲–۲ در مقابل استرالیا به تساوی رسید و با توجه به گل زده بیشتر در خانه میزبان، به جام جهانی ۱۹۹۸ راه پیدا کرد. در این مسابقه خداداد عزیزی با پاس گل دایی، موفق به گلزنی شد.
بازی‌های جام جهانی ۱۹۹۸
با صعود به جام جهانی ۱۹۹۸، محسن صفایی فراهانی به عنوان رئیس جدید فدراسیون فوتبال، جایگزین داریوش مصطفوی شد.[۸۷] فراهانی در اولین اقدام؛ والدیر ویرا سرمربی تیم ملی را کنار گذاشت و تومیسلاو ایویچ را به عنوان سرمربی تیم ملی منصوب کرد.[۸۸] بنا بر نوشته وب‌سایت یوفا، ایویچ پس از باخت مشکوک ۷–۱ تیم ملی ایران در مقابل تیم آ. اس. رم ایتالیا، از سرمربیگری تیم ملی کنار گذاشته شد و جای خود را به جلال طالبی داد.[۸۹] پیش از این مسابقه نیز، خبرهایی از درگیری فیزیکی رضا شاهرودی و علی دایی در تمرینات تیم ملی، از سوی رسانه‌های ایران اعلام شد.[۹۰] بعدها رضا شاهرودی خود نیز به این ماجرا اعتراف و آن را روایت کرد. [۹۱]
با آغاز رقابت‌های جام جهانی ۱۹۹۸، تیم ملی ایران با تیم‌های یوگسلاوی، آمریکا و آلمان در گروه F این رقابت‌ها قرار گرفت.[۹۲] پس از شکست ۱–۰ در مقابل یوگسلاوی، تیم ملی ایران موفق شد با گل‌های استیلی و مهدوی‌کیا با نتیجه ۱–۲ آمریکا را شکست دهد. در این مسابقه مهدوی‌کیا روی پاس دایی موفق شد دومین گل تیم ملی ایران را به ثمر برساند. در ادامه بازی‌های مرحله گروهی؛ تیم ملی ایران در سومین بازی با نتیجه ۲–۰ مغلوب آلمان شد و با قرار گرفتن در رتبه سوم گروه، از صعود به مرحله بعدی این رقابت‌ها بازماند.[۹۲] در این مسابقه دایی عملکرد خوبی نداشت و همراه با استیلی از سوی مجله کیکر با کسب نمره ۵، به عنوان ضعیف‌ترین بازیکنان زمین شناخته شدند.[۹۳]
بازی‌های آسیایی ۱۹۹۸
تیم ملی ایران در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۸ بانکوک در اولین مرحله گروهی، با تیم‌های قزاقستان و لائوس در گروه H این مسابقات قرار گرفت.[۹۴] پس از پیروزی ۰–۲ در مقابل قزاقستان، تیم ملی ایران در دومین بازی با نتیجه ۱–۶ لائوس را شکست داد و به دور دوم گروهی این رقابت‌ها صعود کرد.[۹۴] اگر چه در آمار سایت‌های ایرانی؛ تعداد گل‌های دایی در برابر لائوس ۲ گل ذکر شده‌است،[۱۵] اما در آمار فیفا یک گل در این مسابقه برای دایی ثبت شده‌است.[۹۵] (ضربه آزاد دایی پس از برخورد به تیر دروازه توسط دروازه‌بان لائوس به گل رفت).
در ادامه این رقابت‌ها، دایی در مقابل تیم‌های چین (پیروزی ۱–۲ ایران) و عمان (باخت ۴–۲ ایران) یک گل به ثمر رساند. او در بازی با تاجیکستان که با نتیجه ۰–۵ به سود ایران به پایان رسید دو بار گلزنی کرد. در مرحله یک چهارم نهایی این رقابت‌ها تیم ملی ایران موفق شد با نتیجه ۰–۴ ازبکستان را شکست دهد، که علی دایی در این مسابقه هت‌تریک کرد.[۹۴] پس از شکست چین در نیمه نهایی،[۹۴] تیم ملی ایران در مسابقه فینال با گل‌های علی کریمی و کریم باقری، کویت را شکست داد و به عنوان قهرمانی سیزدهمین دوره این رقابت‌ها دست پیدا کرد.[۹۴] با پایان این رقابت‌ها علی دایی با زدن ۸ گل به عنوان بهترین گلزن این مسابقات شناخته شد. (در آمار فیفا، ضربه آزاد دایی پس از برخورد به تیر دروازه توسط دروازه‌بان لائوس به گل رفت و به عنوان گل به خودی دروازه‌بان این تیم ثبت شده‌است)[۹۵] در این دوره از مسابقات منصور پورحیدری هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت.
جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۰
تیم ملی ایران در مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۰ با تیم‌های مالدیو، بحرین و سوریه در گروه دو این مسابقات قرار گرفت. در این بازی‌ها؛ که به صورت رفت و برگشت در دمشق و تهران برگزار شد، تیم ملی ایران با مربیگری جلال طالبی موفق شد به عنوان تیم اول به مرحله نهایی این رقابت‌ها؛ که در لبنان برگزار می‌شد راه پیدا کند. با آغاز این رقابت‌ها؛ تیم ملی ایران با نتیجه ۰–۸ مالدیو را شکست داد. در این مسابقه علی دایی ۳ بار دروازه مالدیو را باز کرد. در بازی برگشت نیز، مالدیو با نتیجه ۰–۳ در تهران مغلوب ایران شد که علی دایی یک گل از روی نقطه پنالتی به ثمر رساند. دایی در بازی با تیم‌های سوریه (برد ۰–۱ ایران) و بحرین (برد ۰–۳ ایران) نیز یک بار گلزنی کرد.[۹۶]
با آغاز بازی‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۰، تیم ملی ایران در اولین گام با نتیجه ۰–۴ لبنان را شکست داد که علی دایی زننده یکی از گل‌های ایران در این مسابقه بود. دایی در بازی‌های مرحله گروهی در مقابل تیم‌های تایلند (تساوی ۱–۱) و عراق (برد ۰–۱ ایران) نیز یک بار گلزنی کرد. با صعود به مرحله یک‌چهارم نهایی این رقابت‌ها تیم ملی ایران به مصاف کره‌جنوبی رفت.[۹۶] در حالی که ایران با گل کریم باقری تا دقیقه ۹۰ از کره جنوبی پیش افتاده بود، حضور دایی در محوطه جریمه ایران و دفع توپ ناقص او منجر به پاس گل برای بازیکن کره جنوبی شد و بازی با تساوی ۱–۱، به ۳۰ دقیقه وقت اضافه کشیده شد. در نیمه اول وقت‌های اضافه، تیم ملی ایران با گل طلایی مغلوب کره‌جنوبی شد، و از صعود به مرحله بعدی این رقابت‌ها بازماند.[۹۷]
مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲
با آغاز دور نخست رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۰۲؛ تیم ملی ایران با تیم‌های گوآم، تاجیکستان و میانمار (انصراف از بازی‌ها) همگروه شد.[۹۸] در این بازی‌ها که به صورت متمرکز و تک بازی در تبریز برگزار شد، تیم ملی ایران در اولین گام با نتیجه ۰–۱۹ گوام را شکست داد. در حالی که در سایت‌های داخلی ایران؛ تعداد گل‌های دایی در این مسابقه ۴ گل ذکر شده‌است،[۷۰] اما در سایت فیفا ۳ گل برای دایی در مقابل گوآم ثبت شده‌است.[۷۴](در این مسابقه ضربه آزاد دایی با تأثیرگذاری سهراب بختیاری زاده تغییر مسیر داد و وارد دروازه گوآم شد) با پیروزی ۰–۲ در مقابل تاجیکستان (دایی یک گل زد)[۹۹] و انصراف میانمار از این بازی‌ها، تیم ملی ایران به مرحله نهایی رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۰۲ راه یافت و با تیم‌های عربستان، عراق، بحرین و تایلند همگروه شد.[۹۸] در دور نخست این رقابت‌ها آدمار براگا هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت.[۷۴]
دایی در نخستین بازی ایران در این رقابت‌ها، در مقابل عربستان دو گل به ثمر رساند (یک گل پنالتی). او در بازی برگشت که با تساوی ۲–۲ همراه بود، یک‌بار گلزنی کرد. دایی در ادامه بازی‌های گروهی، در مقابل تیم‌های عراق (برد ۱–۲ ایران) و بحرین (باخت ۳–۱ ایران) نیز یک بار گلزنی کرد. با شکست ۳–۱ ایران در آخرین بازی مرحله گروهی در مقابل بحرین، تیم ملی ایران با کسب رتبه دوم گروه، به مصاف امارات تیم دوم گروه مقابل رفت.[۹۸] در این مرحله از رقابت‌ها، تیم ملی ایران موفق شد در مجموع دو بازی رفت و برگشت با نتیجه ۰–۴ امارات را شکست دهد (دایی یک گل به ثمر رساند) و برای کسب پنجمین سهمیه فوتبال آسیا (کره جنوبی و ژاپن میزبان‌های آسیایی جام جهانی و همچنین عربستان و چین تیم‌های اول هر گروه، پیش تر حضور خود را در این رقابت‌ها قطعی کرده بودند) به مصاف ایرلند، نماینده قاره اروپا رفت.[۹۸]
تیم ملی پس از شکست ۲–۰ در بازی رفت، با نتیجه ۰–۱ در بازی برگشت با گل یحیی گلمحمدی ایرلند را شکست داد، اما با توجه به گل زده کمتر در بازی رفت، از صعود به جام جهانی ۲۰۰۲ بازماند.[۹۸] در این مرحله از رقابت‌ها میروسلاو بلاژویچ هدایت تیم ملی ایران را بر عهده داشت.
بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲
تیم ملی امید ایران (زیر ۲۳ سال) در بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲،[۱۰۰] با تیم‌های امید افغانستان، امید لبنان و امید قطر در گروه E این مسابقات قرار گرفت.[۱۰۱] در این رقابت‌ها؛ علی دایی، ابراهیم میرزاپور و یحیی گلمحمدی؛ از سوی برانکو ایوانکویچ به عنوان سه بازیکن کمکی بزرگ‌سال، تیم ملی امید ایران را همراهی کردند.[۱۰۰] دایی در این رقابت‌ها سه بار برای تیم ملی امید ایران به میدان رفت و ۳ گل به ثمر رساند. تیم ملی امید ایران در اولین مسابقه مرحله گروهی، با نتیجه ۰–۱۰ امید افغانستان را شکست داد که دایی در این مسابقه ۲ گل به ثمر رساند.[۱۰۱] در دیگر بازی مرحله گروهی که با برتری ۰–۲ ایران در مقابل امید لبنان به پایان رسید، دایی از روی نقطه پنالتی دروازه این تیم را باز کرد.[۱۰۱] پس از بازی در مقابل امید قطر، دایی به دلیل فوت ناگهانی پدرش به ایران بازگشت و در ادامه مسابقات تیم ملی امید را همراهی نکرد.[۱۰۲] (بازی‌ها و گل‌های دایی در این مسابقات، به عنوان بازی و گل ملی در رده بزرگسالان محاسبه نمی‌شود)
جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۴
تیم ملی ایران در مرحله مقدماتی جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۴ با تیم‌های اردن، لبنان و کره شمالی در گروه D این مسابقات قرار گرفت. در این بازی‌ها؛ تیم ملی ایران با مربیگری برانکو ایوانکویچ موفق شد به عنوان تیم اول به مرحله نهایی این رقابت‌ها؛ که در چین برگزار می‌شد راه پیدا کند.[۱۰۳] تیم ملی ایران در آغاز این رقابت‌ها با نتیجه ۱–۴ اردن را شکست داد که دایی در این مسابقه ۲ گل به ثمر رساند. دایی در بازی با لبنان، که با نتیجه ۰–۳ به سود ایران به پایان رسید یک گل از روی نقطه پنالتی به ثمر رساند. او در بازی برگشت نیز که با برد ۰–۱ ایران همراه بود، زننده تک گل مسابقه بود.[۱۰۳]
با آغاز بازی‌های جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۴؛ تیم ملی ایران با تیم‌های تایلند، ژاپن و عمان در گروه چهارم این مسابقات قرار گرفت.[۱۰۳] دایی در این رقابت‌ها، عملکرد خوبی نداشت[۱۰۴][۱۰۵] و یک گل در جریان بازی‌ها به ثمر رساند. دو گل دیگر دایی در این مسابقات، از روی نقطه پنالتی به ثمر رسید.[۱۰۳] با پایان رقابت‌های جام ملت‌های آسیا، دایی به همراه تیم ملی ایران، به مقام سوم دست پیدا کرد.[۱۰۳]
جام جهانی ۲۰۰۶
مرحله انتخابی
دور اول مقدماتی
تیم ملی ایران در دور نخست مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶؛ با تیم‌های لائوس، اردن و قطر در گروه اول این مسابقات قرار گرفت. در این بازی‌ها؛ تیم ملی ایران با مربیگری برانکو ایوانکویچ موفق شد به عنوان تیم اول به دور دوم این رقابت‌ها راه پیدا کند.[۱۰۶]
با شروع این رقابت‌ها، ایران در نخستین بازی موفق شد با نتیجه ۱–۳ قطر را شکست دهد، که علی دایی در این مسابقه یک گل از روی نقطه ضربه پنالتی به ثمر رساند.[۱۰۶] دایی در بازی رفت با لائوس که با برتری ۰–۷ ایران به پایان رسید، ۲ بار گلزنی کرد (یک گل پنالتی). او در بازی برگشت با لائوس که با نتیجه مشابه ۰–۷ به سود ایران به پایان رسید، ۴ گل به ثمر رساند. دایی در بازی برگشت مقابل اردن نیز یک گل به ثمر رساند (برد ۰–۲ ایران)[۱۰۶]
دور دوم مقدماتی
تیم ملی ایران در دور دوم مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶؛ با تیم‌های بحرین، کره شمالی و ژاپن در گروه دو این مسابقات قرار گرفت.[۱۰۶]
دایی در این مرحله از رقابت‌ها عملکرد خوبی نداشت، و تنها گل رو در این مسابقات؛ در آخرین بازی مرحله گروهی در مقابل ژاپن به ثمر رسید.[۱۰۶] در این مسابقه که بدون حضور لژیونرهای دو تیم[۱۰۷] و برای مشخص شدن تیم‌های اول و دوم گروه برگزار شد، تیم ملی ایران با نتیجه ۲–۱ مغلوب ژاپن شد، و با قرار گرفتن در رتبه دوم گروه؛ به جام جهانی ۲۰۰۶ صعود کرد.[۱۰۶] دایی در این مسابقه از روی نقطه پنالتی برای ایران گلزنی کرد.[۱۰۶]
بازی‌های جام جهانی ۲۰۰۶
آخرین بازی علی دایی در تیم ملی / ایران ۱ - آنگولا ۱ / جام جهانی ۲۰۰۶
با قرعه کشی تیم‌های حاضر در جام جهانی ۲۰۰۶، تیم ملی ایران با تیم‌های مکزیک، پرتغال و آنگولا در گروه D این رقابت‌ها قرار گرفت.[۱۰۸]
با آغاز این رقابت‌ها، تیم ملی ایران در اولین بازی با نتیجه ۳–۱ مغلوب مکزیک شد.[۱۰۸] در این مسابقه، دایی عملکرد خوبی نداشت و از سوی سایت رسمی مسابقات به عنوان ضعیف‌ترین بازیکن زمین شناخته شد.[۱۰۹] پس این مسابقه و در پی انتقادات کارشناسان داخلی و خارجی از عملکرد دایی، او در بازی با پرتغال از سوی برانکو ایوانکویچ برای تیم ملی ایران به میدان نرفت. دایی در سومین بازی ایران در برابر آنگولا که آخرین حضور او در ترکیب تیم ملی ایران به‌شمار می‌رفت نیز عملکرد خوبی نداشت.[۱۱۰]
با پایان رقابت‌های جام جهانی ۲۰۰۶ و روی کار آمدن امیر قلعه نویی به عنوان سرمربی تیم ملی، دایی در فهرست اولیه ۴۰ بازیکن دعوت شده به تیم ملی قرار نگرفت و برای همیشه از ترکیب تیم ملی ایران، کنار گذاشته شد.[۱۱۱][۱۱۰]
گل‌های ملی
مقالهٔ اصلی: فهرست گل‌های بین‌المللی علی دایی
گل‌ها بر پایهٔ سال سال بازی تعداد گل در مجموع ۱۴۹ ۱۰۹
| ۱۹۹۳ | ۱۶ | ۷ |
| ۱۹۹۴ | ۱ | ۰ |
| ۱۹۹۵ | ۰ | ۰ |
| ۱۹۹۶ | ۱۸ | ۲۲ |
| ۱۹۹۷ | ۱۷ | ۹ |
| ۱۹۹۸ | ۱۳ | ۹ |
| ۱۹۹۹ | ۵ | ۲ |
|
| ||
| ۲۰۰۰ | ۱۹ | ۲۰ |
| ۲۰۰۱ | ۱۶ | ۱۰ |
| ۲۰۰۲ | ۴ | ۲ |
| ۲۰۰۳ | ۹ | ۵ |
| ۲۰۰۴ | ۱۶ | ۱۷ |
| ۲۰۰۵ | ۹ | ۴ |
| ۲۰۰۶ | ۶ | ۲ |
|
| ||
مربیگری
علی دایی در کسوت مربی فوتبال
علی دایی سابقه مربیگری در تیم‌های باشگاهی سایپا البرز، پرسپولیس تهران، راه‌آهن، صبای قم و نفت تهران را در کارنامه دارد. او همچنین بیش از یک سال هدایت تیم ملی فوتبال ایران را بر عهده داشت.
ملی
دوره اول
علی دایی در تاریخ ۱۲ اسفند سال ۱۳۸۶، به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران انتخاب شد[۱۱۲] انتخاب دایی به عنوان سرمربی تیم ملی؛ در حالی از سوی علی‌آبادی رئیس وقت سازمان تربیت بدنی و معاون رئیس‌جمهور (محمود احمدی‌نژاد) انجام شد؛ که دایی پیش از این اعلام کرده بود: «هر کس لابی قوی تری داشته باشد به عنوان سرمربی تیم ملی منصوب می‌شود».[۱۱۳] پیش از این، فدراسیون فوتبال ایران از افشین قطبی، امیر قلعه نویی، محمد مایلی کهن، بیژن ذوالفقارنسب و مجید جلالی؛ به عنوان گزینه‌های خود برای سرمربیگری تیم ملی، نام برده بود.[۱۱۴]
علی دایی در رقابت‌های انتخابی جام جهانی ۲۰۱۰، عملکرد ضعیفی به عنوان سرمربی تیم ملی داشت. تیم ملی در دور پایانی این رقابت‌ها با هدایت دایی، در ۵ مسابقه ۶ امتیاز به دست آورد و در رتبه چهارم جدول بین پنج تیم قرار گرفت.[۱۱۵] پس از شکست تیم ملی در پنجمین بازی مقابل عربستان، فدراسیون فوتبال؛ علی دایی را از مربیگری تیم ملی برکنار کرد.[۱۱۶] (تیم ملی ایران در ۸ فروردین ۱۳۸۸ و در حضور ۱۰۰ هزار تماشاگر، مقابل عربستان با نتیجه ۲ بر یک شکست خورد و در رتبه چهارم گروه، بین پنج تیم قرار گرفت).[۱۱۷][۱۱۸]
باشگاهی
سایپا
علی دایی در مرداد ۱۳۸۵ با قراردادی یک ساله به سایپا پیوست.[۵۶] او با گذشت ۵ هفته از مسابقات لیگ برتر و در حالی که سایپا با مربیگری لورانت با ۱۱ امتیاز در صدر جدول قرار داشت؛[۵۷] به عنوان جانشین این مربی آلمانی منصوب شد (لورانت از سایپا کناره‌گیری کرد و به لیگ ترکیه رفت) و علاوه بر بازی در سایپا، هدایت این تیم را به عنوان سرمربی نیز به عهده گرفت. (هیئت رئیسه سازمان لیگ، علی‌رغم اینکه نشستن بر روی نیمکت تیم‌های لیگ برتر به عنوان سرمربی را مشروط به ارائه مدرک مربیگری A آسیا کرده بود، مجوز مربیگری دایی در سایپا را صادر کرد)[۵۸]
با برگزاری مسابقات لیگ برتر، در یک بازی مانده به پایان این رقابت‌ها؛ سایپا علی‌رغم تساوی ۱–۱ در مقابل پاس با توجه به تفاضل گل بهتر، از جدی‌ترین رقیب خود استقلال اهواز پیش افتاد و به صدر جدول رسید.[۶۷] این در حالی بود که مسئولان باشگاه استقلال اهواز، بابک داوری کمک داور اردبیلی بازی استقلال اهواز و مس کرمان را به جانب‌داری از تیم سایپا متهم کردند.[۶۸] علی دایی در آخرین بازی سایپا در مسابقات لیگ برتر برابر مس کرمان به میدان رفت. دایی پس از گلزنی در این مسابقه و کسب عنوان قهرمانی با سایپا، به دوران بازیگری خود پایان داد.
پرسپولیس
فصل ۸۹–۱۳۸۸
علی دایی پس از کنار گذاشته شدن از تیم ملی، در ۷ دی ۱۳۸۸[۱۱۹][۱۲۰] و در زمان ریاست علی سعیدلو بر سازمان تربیت بدنی، به عنوان سرمربی پرسپولیس انتخاب شد. این در حالی‌بود که با گذشت ۲۱ هفته از مسابقات لیگ برتر، پرسپولیس با هدایت زلاتکو کرانچار، در رتبه سوم جدول قرار داشت.[۱۲۱] پرسپولیس در پایان فصل با هدایت دایی؛ در رتبه چهارم جدول مسابقات لیگ برتر قرار گرفت و قهرمانی جام حذفی را بدست آورد. (سعیدلو رئیس وقت سازمان تربیت بدنی پس از قهرمانی پرسپولیس در دیدار فینال جام حذفی، در رختکن این تیم حاضر شد[۱۲۲]
فصل ۹۰–۱۳۸۹
علی دایی در دومین فصل حضور در پرسپولیس، برای دومین بار پیاپی قهرمانی جام حذفی را بدست آورد. دایی پس از شکست ۴–۱ پرسپولیس مقابل صبای قم در هفته نوزدهم مسابقات لیگ برتر؛ که پنجمین شکست پیاپی پرسپولیس در لیگ برتر با هدایت او به‌شمار می‌رفت،[۱۲۳] از مربیگری این تیم استعفا کرد،[۱۲۴][۱۲۰] اما بار دیگر به پرسپولیس بازگشت و در پایان فصل رتبه چهارم مسابقات لیگ برتر را به دست آورد.
پرسپولیس در این فصل از رقابت‌های لیگ برتر با هدایت دایی؛ در دو بازی رفت[۱۲۵] و برگشت[۱۲۶] مغلوب استقلال شد (شهرآورد ۶۹ و ۷۰). در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا نیز؛ پرسپولیس با هدایت دایی، عملکرد ضعیفی داشت و در مرحله گروهی این مسابقات با کسب ۵ امتیاز از ۶ مسابقه؛ در رتبه چهارم، گروه چهار تیمی قرار گرفت و از دور رقابت‌ها کنار رفت.[۱۲۷]
راه‌آهن
علی دایی پس از پایان قرارداد با پرسپولیس و اختلاف با مدیرعامل این تیم (حبیب کاشانی)؛ از پرسپولیس جدا شد و در تیر ماه ۱۳۹۰، به عنوان سرمربی راه‌آهن انتخاب شد.[۱۲۸] راه‌آهن با هدایت دایی در فصل ۹۱–۱۳۹۰ مسابقات لیگ برتر در جایگاه یازدهم قرار گرفت. راه‌آهن در دومین فصل (لیگ ۹۲–۱۳۹۱) حضور دایی در این تیم به عنوان سرمربی؛ در جدول رده‌بندی مسابقات لیگ برتر، در رده هشتم قرار گرفت.
پرسپولیس
فصل ۹۳–۱۳۹۲
علی دایی در خرداد ۱۳۹۲ با قراردادی ۳ ساله؛ در زمان مدیرعاملی محمد رویانیان، بار دیگر هدایت پرسپولیس را بر عهده گرفت.[۱۲۹] این در حالی بود که سال گذشته دایی در مصاحبه ای اعلام کرده بود: «از یک من ریش رویانیان نمی‌ترسد و امثال رویانیان با یک امضاء می‌آیند و می‌روند».[۱۳۰] با پایان رقابت‌های لیگ برتر در فصل ۹۳–۱۳۹۲؛ پرسپولیس با هدایت علی دایی، عنوان نایب قهرمانی را به دست آورد.
فصل ۹۴–۱۳۹۳
با آغاز رقابت‌های لیگ برتر در فصل ۹۴–۱۳۹۳ و تغییرات در مدیریت پرسپولیس، علی دایی پس از قرار دادن پرسپولیس در رده نهم جدول[۱۳۱] (۲ برد، ۲ تساوی و ۳ باخت)؛[۱۳۲] تا پایان هفته هفتم مسابقات لیگ برتر،[۱۳۲] توسط هیئت مدیره پرسپولیس از این تیم کنار گذاشته شد و حمید درخشان به عنوان جانشین او انتخاب شد.
صبای قم، نفت تهران، سایپا
علی دایی در تاریخ ۲۵ تیرماه ۱۳۹۴ به عنوان سرمربی صبای قم انتخاب شد.[۱۳۳] او در پایان فصل مسابقات لیگ برتر (۹۵–۱۳۹۴) عنوان هفتم با این تیم را کسب کرد.
دایی در تاریخ ۱۵ تیرماه ۱۳۹۵، به عنوان سرمربی نفت تهران انتخاب شد.[۱۳۴] او به همراه این تیم به قهرمانی در جام حذفی دست پیدا کرد.[۱۳۵] با پایان رقابت‌های لیگ برتر (۹۶–۱۳۹۵) نفت تهران؛ با هدایت دایی، در رده نهم جدول مسابقات قرار گرفت.
علی دایی در ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ به عنوان سرمربی سایپا انتخاب شد. [۲] این تیم با هدایت دایی؛ در پایان مسابقات لیگ برتر (۹۷–۱۳۹۶)، در رده چهارم جدول قرار گرفت. دایی در دومین فصل حضور در این تیم؛ در حالیکه تا پایان هفته ۲۷ مسابقات لیگ برتر (۹۸–۱۳۹۷)، با قرار دادن سایپا در رده هفتم جدول هدایت این تیم را بر عهده داشت،[۱۳۶] [۱۳۷][۱۳۸] پس از مصاحبه علیه مدیران باشگاه،[۱۳۹] در سه بازی مانده به پایان فصل اخراج شد.[۱۳۶][۱۳۷][۱۳۸][۱۳۹]
آمار عملکرد به عنوان سرمربی در لیگ برتر
تیم فصل رتبه
| سایپا البرز | لیگ ۸۶–۱۳۸۵ | اول |
| لیگ ۸۷–۱۳۸۶ | یازدهم | |
| پرسپولیس | لیگ ۸۹–۱۳۸۸ | چهارم |
| لیگ ۹۰–۱۳۸۹ | چهارم | |
| راه‌آهن | لیگ ۹۱–۱۳۹۰ | یازدهم |
| لیگ ۹۲–۱۳۹۱ | هشتم | |
|
| ||
| پرسپولیس | لیگ ۹۳–۱۳۹۲ | دوم |
| پرسپولیس | لیگ ۹۴–۱۳۹۳ | نهم (تا پایان هفته هفتم) |
| صبای قم | لیگ ۹۵–۱۳۹۴ | هفتم |
| نفت تهران | لیگ ۹۶–۱۳۹۵ | نهم |
| سایپا البرز | لیگ ۹۷–۱۳۹۶ | چهارم |
| سایپا البرز | لیگ ۹۸–۱۳۹۷ | هفتم تا پایان هفته ۲۷ |
- تیم سایپا البرز به رهبری ورنر لورانت تا هفته پنجم لیگ برتر ۸۶–۱۳۸۵ ایران با کسب ۱۱ امتیاز (۳ برد و ۲ مساوی) در صدر جدول قرار داشت،[۵۷] که علی دایی در ۱۷ مهر ۱۳۸۵ به عنوان جانشین لورانت معرفی شد[۱۴۰] و اولین بازی خود به عنوان مربی-بازیکن را در مقابل پرسپولیس در هفته ششم لیگ برتر انجام داد که این مسابقه با تساوی ۲–۲ به پایان رسید.
- تیم پرسپولیس به رهبری زلاتکو کرانچار تا هفته ۲۱ لیگ برتر ۸۹–۱۳۸۸ ایران در رتبه سوم جدول قرار داشت،[۱۴۱] که حبیب کاشانی، کرانچار را برکنار و علی دایی را به جای وی منصوب کرد.[۱۴۲] پرسپولیس به رهبری علی دایی در لیگ برتر ۸۹–۱۳۸۸ ایران با یک پله تنزل؛ نسبت جایگاه پرسپولیس در زمان سرمربیگری کرانچار، در رتبه چهارم لیگ؛ در پایان فصل قرار گرفت.
افتخارات
بازیکن
پرسپولیس
- جام آزادگان: ۱۳۷۴
بایرن مونیخ
- بوندسلیگا: ۹۹–۱۹۹۸
- لیگا پوکال: ۱۹۹۸
- نائب قهرمان لیگ قهرمانان اروپا: ۹۹–۱۹۹۸
صبای قم
- جام حذفی ایران: ۸۴–۱۳۸۳
- سوپر جام ایران: ۱۳۸۴
سایپا
- لیگ برتر خلیج فارس: ۸۶–۱۳۸۵
زیر ۲۳ سال ایران
- مدال طلای بازی‌های آسیایی: ۲۰۰۲
ایران
- مقام سوم جام ملت‌های آسیا (۲): ۱۹۹۶، ۲۰۰۴
- مدال طلای بازی‌های آسیایی: ۱۹۹۸
- جام بین قاره‌ای آسیا-اقیانوسیه: ۲۰۰۳
- قهرمانی غرب آسیا: ۲۰۰۴
مربی
سایپا
- لیگ برتر خلیج فارس: ۸۶–۱۳۸۵[ب]
ایران
- قهرمانی غرب آسیا: ۱۳۸۷
پرسپولیس
- جام حذفی ایران (۲): ۸۹–۱۳۸۸، ۹۰–۱۳۸۹
- نائب قهرمان لیگ برتر خلیج فارس: ۹۳–۱۳۹۲
نفت تهران
- جام حذفی ایران: ۹۶–۱۳۹۵
فردی
- بازیکن سال فوتبال آسیا: ۱۹۹۹
- دومین بازیکن سال فوتبال آسیا: ۱۹۹۶
- بهترین بازیکن ایرانی قرن بیستم به انتخاب فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال[۱۴۳]
- دومین گلزن بازی‌های ملی مردان جهان در تمام ادوار: ۱۰۹ گل
- بهترین گلزن بین‌المللی مردان جهان (۲): ۱۹۹۶، ۲۰۰۴[۱۴۴][۱۴۵]
- بهترین گلزن جام ملت‌های آسیا: ۱۹۹۶ (۸ گل)
- بهترین گلزن بازی‌های آسیایی: ۱۹۹۸ (۸ گل)
- بهترین گلزن قهرمانی فوتبال غرب آسیا: ۲۰۰۴ (۵ گل)
- بهترین گلزن لیگ برتر خلیج فارس: ۸۳–۱۳۸۲ (۱۶ گل)
- عضو تیم منتخب قرن ۲۰ فوتبال آسیا به انتخاب فدراسیون تاریخ و آمار فوتبال (IFFHS)[۱۴۶][۱۴۷]
- عضو لیست ده بازیکن برتر تاریخ فوتبال آسیا به انتخاب ای‌اس‌پی‌ان[۷]
- عضو تالار مشاهیر فوتبال آسیا: ۲۰۱۴[۱۴۸]
عضویت در فیفا
علی دایی پس از محسن صفایی فراهانی[۱۴۹] به عنوان دومین ایرانی عضو کمیته فنی فیفا به‌شمار می‌رود.[۱۵۰]
عضویت دایی در فیفا در حالی انجام گرفت که محمد دادکان با ارسال نامه‌ای به فیفا شرایط حضور وی را در فیفا را فراهم کرد.[۱۵۱] دایی در اواخر سال ۱۳۹۱ از کمیته فنی فیفا کنار گذاشته شد.[۱۵۲]
حضور در قرعه کشی جام جهانی ۲۰۲۲
علی دایی و چندی از ستاره های بین المللی از جمله کافو ، لوتار ماتئوس ، عادل احمد ، تیم کیهیل ، مهمانان ویژه قرعه کشی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر بودند[۱۵۳][۱۵۴]
حواشی
انتقادات
علی دایی باوجود بازی‌های خوب در دوران جوانی، در سال‌های پایانی (مخصوصا در بازی‌های جام جهانی فوتبال ۲۰۰۶) مورد انتقاد برخی از کارشناسان فوتبال، طرفداران و مطبوعات قرار گرفت. پافشاری برانکو ایوانکوویچ در استفاده مداوم از وی در تیم ملی از محبوبیت وی کاست.[۱۵۵] اما پس از چندی، موفقیت وی در باشگاه سایپا و قهرمانی او به عنوان بازیکن و سرمربی در لیگ برتر باعث شد تا دوباره توجه همگان را به خود جلب کند.[۱۵۶]
همچنین با آغاز سرمربیگری در تیم ملی، دایی بار دیگر آماج انتقادات قرار گرفت. او به دلیل «دوشغله» بودن (سرمربی هم‌زمان تیم ملی و تیم سایپا) مورد انتقادات تندی قرار گرفت. ارائه لیست بازیکنان دعوت شده به تیم ملی یکی دیگر از دلایل انتقادات از دایی بود. منتقدان او وجود ۵ بازیکن از باشگاه سایپا که در رده‌های میانی جدول لیگ برتر قرار داشت، عدم حضور بازیکنی از تیم‌های خوزستانی (فولاد خوزستان، استقلال اهواز، صنعت نفت آبادان) و نیز عدم دعوت از برخی بازیکنان بزرگ ایرانی مانند مهدی مهدوی‌کیا و علی کریمی را مورد انتقاد قرار می‌دادند.[۱۵۷][۱۵۸][۱۵۹]
شکایت از مایلی‌کهن
دایی در اعتراض به سخنان محمد مایلی‌کهن سرمربی سابق تیم ملی فوتبال ایران از وی شکایت کرد. دادگاه روز دوشنبه ۹ اردیبهشت سال ۱۳۸۷ خورشیدی[۱۶۰] با حضور وکیل دایی و مایلی‌کهن برگزار شد. مایلی‌کهن بر مواضع قبلی خود و انتقادات از دایی پافشاری کرد. دادگاه محمد مایلی کهن را بمدت یک سال از مصاحبه با رسانه‌ها محروم اعلام کرد.[۱۶۱] در پی شکایت علی دایی از مایلی‌کهن، دادگاهی بدوی در ۲۸ مرداد ۱۳۹۳، وی را به ۴ ماه حبس تعزیری و پرداخت ۱۰۰ هزار تومان جزای نقدی، محکوم کرد.[۱۶۲] این رأی در دادگاه تجدید نظر نیز تأیید شد.[۱۶۳] وی در در تاریخ ۲۰ آبان همان سال، برای اجرای حکم با دستبند به اوین منتقل شد.[۱۶۴] بلافاصله بعد از انتقال مایلی کهن به زندان اوین، محمود گودرزی وزیر ورزش و جوانان به معاونت حقوقی این وزارتخانه دستور پیگیری آزادی محمد مایلی کهن را صادر کرد.[۱۶۵] دایی نهایتاً در ۲۱ آبان ماه و با واسطه‌گری بسیاری از شخصیت‌ها همچون علی پروین با نوشتن نامه‌ای رضایت داد مایلی کهن از زندان آزاد شود.[۱۶۶]
داوری محسن قهرمانی
پس از بازی پرسپولیس و سپاهان در نیم فصل اول مسابقات لیگ برتر در فصل ۹۳–۱۳۹۲ که به میزبانی سپاهان برگزار شد و در طی آن داور مسابقه (محسن قهرمانی) در دقیقه دوم بازیکن پرسپولیس را اخراج؛ و یک پنالتی به نفع سپاهان اعلام کرد، دایی در کنفرانس خبری بعد از بازی بیان کرد: «می‌دانستیم که قهرمانی قرار است در این مسابقه آن طرفی (به سمت سپاهان) غش کند.» دایی همچنین خطاب به قهرمانی اعلام کرد: «آقای قهرمانی من شماره تلفن‌ها و شماره حساب‌ها را نمی‌دانم. اگر تو داوری من پروفسورای داوری دارم.»[۱۶۷] در پی این اتهام و با توجه به مستنداتی که طرفین ارائه دادند، پس از ۴ ماه حکم پرونده اعلام شد که بر اساس آن محسن قهرمانی از روابط ناسالم مالی بین تیم داوری با باشگاه سپاهان تبرئه شد اما به دلیل دریافت مبالغی از باشگاه راه‌آهن از طریق محمدرضا مولایی (مربی بدن‌سازی تیم در زمان مربیگری علی دایی در این باشگاه) به مدت ۸ ماه از داوری محروم شد.
حکم نهایی کمیته انضباطی
در حکم نهایی کمیته انضباطی در این‌باره آمده‌است: «با بررسی کامل و تحقیق از افراد مرتبط با موضوع، مشخص شد که مرتضی کریمی (داور فوتبال) با انگیزه‌های نامشروع ضمن ایجاد ارتباط با محسن قهرمانی و برخی مقامات باشگاه راه‌آهن (که به واسطه حضور محمدرضا مولایی در باشگاه راه‌آهن انجام گردیده) زمینه را برای دریافت مبالغی از باشگاه مذکور فراهم کرده‌است، به نحوی که با انتقال درخواست قهرمانی توسط محمدرضا مولایی به عوامل باشگاه راه‌آهن، نتیجتاً به دستور رستم زندی سرپرست باشگاه راه‌آهن مبلغ بیست میلیون ریال توسط مسعود اکبری (عکاس باشگاه راه‌آهن) به حساب اعلامی محسن قهرمانی واریز می‌شود.
در این حکم نیز علی دایی که از رفتارهای خلاف قانون برخی عوامل وقت باشگاه راه‌آّهن مطلع شده لکن علی‌رغم برخورد شخصی و مخالفت با موضوع، مطابق تأکید قانونی مقررات اخلاقی فیفا، آن را به موقع به اطلاع مراجع ذی‌صلاح قانونی نرسانده‌است، قصور نموده و به استناد بند ۱ ماده ۲۱ و شق الف ماده ۶ قانون اخلاق فیفا مصوب سال ۲۰۱۲ میلادی به ایشان تذکر داده می‌شود که از این پس به تکالیف قانونی خود عمل کند.»
در ادامه این حکم افراد دیگری از باشگاه راه‌آهن مرتبط با پرونده، با حکم محرومیت مقطعی (چند ماهه تا چند ساله) و جریمه مالی و توبیخ کتبی محکوم شدند.[۱۶۸]
خارج از فوتبال
زندگی شخصی
علی دایی در سال ۱۳۴۸ در محله خیرال شهر اردبیل متولد شد. در سال ۱۳۶۶ در رشته مهندسی عمران در دانشگاه شریف پذیرفته شد، اما به دلیل بازی فوتبال در گزینش ورود به دانشگاه رد شد. همان سال در رشته مهندسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب هم قبول شد و دو ترم هم به دانشگاه رفت؛ ولی در سال ۱۳۶۷ دوباره در کنکور شرکت کرد و این‌بار بدون آن که گزینش گریبانگیرش شود در رشته مهندسی متالورژی دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد و لیسانس خود را بهمن ماه سال ۱۳۷۱ از همان دانشگاه دریافت کرد.[۱۶۹] او تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه آزاد ادامه داد.
دایی متأهل است و یک دختر به نام نورا دارد. او اکنون ساکن محله شهرک غرب در تهران است.[۱۷۰][۱۷۱] علی دایی گرداننده چندین شرکت بزرگ، چند فروشگاه،[۱۷۲] کارخانه تولیدی پوشاک ورزشی[۱۷۳] و عضو اتاق بازرگانی تهران است.[۱۷۴] دایی علاوه بر کارهای پوشاک ورزشی در ساختمان‌سازی نیز فعالیت دارد و برج‌هایی را در شمال تهران ساخته‌است.[۱۷۵] علی دایی در شهرک گلستان شهر زادگاهش (اردبیل) یک مدرسه در مقطع متوسطه (هنرستان کار و دانش) به نام ابوالفضل دایی (پدرش)[۱۷۶] و چند مدرسه دیگر ساخته‌است و از خیرین مدرسه‌ساز اردبیل به‌شمار می‌رود.[۱۷۷]
حضور در شبکه‌های اجتماعی
در تاریخ ۲ خرداد ۱۳۹۲ علی دایی حضور خود در فیسبوک را تکذیب کرد و تنها حضورش در شبکه‌های اجتماعی را در شبکه ارتباطی چهره‌ها و مردم عنوان کرد. وی از راه‌اندازی سایت شخصی‌اش در آینده‌ای نزدیک خبر داد.[۱۷۸][۱۷۹][۱۸۰] دایی مدتی بعد در اینستاگرام شروع به فعالیت کرده[۱۸۱] و صفحه او تا ۲۹ دی ۱۳۹۹ بیش از ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار دنبال‌کننده پیدا کرد.[۱۸۲]
سفیر حسن نیت نهضت جهانی
علی دایی در سال ۱۳۸۶ توسط فدراسیون فوتبال ایران به عنوان نماینده فوتبال ایران در سازمان یونیسف معرفی شد.[۱۸۳] دایی و مهتاب کرامتی (بازیگر سینما) به عنوان دو سفیر ایران در این سازمان بین‌المللی عضویت دارند.[۱۸۴][۱۸۵][۱۸۶]
دریافت نشان شجاعت درجه سه از رئیس‌جمهور
پس از پیشنهاد علی کفاشیان (معاون فنی وقت سازمان تربیت بدنی)[۱۸۷] و تصویب هیئت دولت،[۱۸۸] علی دایی در سال ۱۳۸۳ از سید محمد خاتمی رئیس‌جمهور وقت ایران، نشان شجاعت درجه سه دریافت کرد.[۱۸۹]
کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه
پس از وقوع زلزله ازگله در آبان ماه ۱۳۹۶، که موجب خسارت زیاد و ویرانی خانه‌های مردم شد، علی دایی برای کمک به مردم زلزله‌زده اعلام آمادگی کرده و چند روز بعد در مناطق زلزله زده سرپل ذهاب حضور یافت.[۱۹۰] او با استفاده از کمک‌های مردمی و شخصیِ جمع‌آوری شده که رقم آن را در ابتدا ۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان اعلام کرده بود، شروع به خانه‌سازی در روستاهای سرپل ذهاب کرد. او همچنین از ارسال ۶ کامیون و تریلی کمک غیرنقدی به مردم زلزله‌زده خبر داد.[۱۹۱][۱۹۲] پس از مدتی، دایی در اینستاگرامش بازسازی کامل خانه‌های تخریب شده در سه روستای مله‌رولان و تپانی قدیم و جدید را رونمایی کرد.[۱۹۳][۱۹۴]
این اقدامات، تقدیر و تشکر مردم و برخی شخصیت‌ها و باشگاه‌های ورزشی را از دایی به همراه داشت. با این وجود، حساب بانکی علی دایی که برای جمع‌آوری کمک به زلزله‌زدگان استفاده می‌شد، مدتی از سوی قوه قضائیه توقیف شده و وی به اداره آگاهی احضار شد. او در یک مصاحبه با اشاره به این مسئله گفت: «بعضی از ارگان‌ها جلوی پای ما سنگ انداختند... همین الان که دارم با شما صحبت می‌کنم حساب‌های زلزله‌زده‌ها که به اسم من بوده‌است، مسدود است اما ما کار خودمان را انجام می‌دهیم و مطمئناً در مسیری گام برداشتیم که به آن ایمان و اعتقاد داشتیم.» او همچنین بیان کرد که برای گزارش کمک به زلزله‌زدگان تنها پاسخگوی مردم است.
