در روزهای گذشته خبری مبنی بر تخصیص بسته معیشتی به دارندگان سهام عدالت و دریافتکنندگان یارانه معیشتی منتشر شد که منابع پرداخت آن و اهداف طرح، چندان مشخص نیست.
اقتصاد
رئیس جمهور از بسته معیشتی جدید سخن گفته است و آن گونه که از شواهد بر میآید، طبقه مخاطب این یارانه، خانوارهایی هستند که یارانه معیشتی بنزین را دریافت میکنند و گروه دیگر هم کسانی هستند دارندگان سهام عدالت با دو رده ارزشی متفاوت هستند که از ۷ تا ۱۴ میلیون تومان، دریافت اعتبار میکنند.
اعتباری با منابع نامشخص
منبع تخصیص اعتبار بر روی کارت سهام عدالت، همچنان نامشخص است ولی به نظر میرسد به علت اتکای به پشتوانه سهام عدالت و یارانه معیشتی بنزین است که باعث میشود دولت این منابع یارانهای خانوار را به عنوان اسناد مثبت هزینه برای دریافت قسط قبول دارد. تخصیص اعتبار ۱۴ میلیون تومانی برای ۷ میلیون نفری که سهام عدالت یک میلیون تومانی، به حدود ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و تخصیص اعتبار ۷ میلیون تومانی برای ۳۲/۵ میلیون نفر، اعتباری ببیش از ۲۲۷ میلیارد تومان نیاز دارد. در صورتی که این منابع در لایحه بودجه تصویب نشده است و مشخص هم نیست که دولت روی منابع بانکی حساب میکند یا اقدام به استقراض از بانک مرکزی خواهد کرد!
تبدیل سهامداران طلبکار به بدهکاران وام بانکی دولت
تخصیص اعتبار بر روی کارت سهام عدالت، درواقع تبدیل سهامداران طلبکار از دولت، به بدهکاران یک خط اعتباری غیرقابل شارژ تسهیلات با منابعی مجهول خواهد بود که تبعات تورمی ناگواری را در پی خواهد داشت. با این حال تخصیص این خط اعتباری که هیچ شباهتی به بستههای معیشتی ندارد، پادزهری کوتاهمدت برای شعارهای پولپاشی در انتخابات خواهد بود و دولت اراده و منابع لازم را برای ادامه طرح در آینده نزدیک نیز نخواهد داشت.
چشمانداز سهام عدالت و انتخابات
با توجه به این که بانکها معمولا برای تخصیص اعتبار اولویت اقتصادی بازگشت اصل سرمایه و سود رایج را مدنظر دارند، به نظر میرسد که دولت در این طرح، عملا در پی بی اعتبار کردن سهام عدالت در آینده نزدیک خواهد بود. میراث دولت گذشته که به سیزده سالگی رسیده است، در روزهای آینده و احتمالا در آستانه روی کار آمدن دولت آینده از اعتبار ساقط خواهد شد و دولت دیگر تعهدی در زمینه پرداخت سود سهام به سهامداران نخواهد داشت. بعید است که کلیدواژه سهام عدالت و یارانههای معیشتی در انتخابات آینده، موجی به نفع کسی ایجاد کند. ارزش این میزان وام برای هر فرد در ازای هفت میلیون تومان، حدود ۳۵۰ دلار و برای ۱۴ میلیون تومان، حدود ۷۰۰ دلار خواهد بود که از یارانه فعلی برای هر که معادل ۲ دلار است، قدرت خرید مطلوبتری در کوتاه مدت ایجاد خواهد کرد!