صبحانه در شهرهای مختلف ایران به شیوه‌های مختلفی سرو می‌شود. در این مطلب به صورت اجمالی به صبحانه شهرهای مختلف ایران پرداخته شده است.
به گزارش «تابناک»، سفرمان را از شهرهای شمالی شروع می‌کنیم و سپس جهت عقربه‌های ساعت بر روی نقشه حرکت می‌کنیم، به سفره ی صبحانه شهرهای شرقی کشور می‌رسیم، به جنوب ایران می‌رویم، از شهرهای غربی می‌گوییم، پای سفره صبحانه ی شهرهای شمال غربی می‌نشینیم و سپس از شهرهای مرکزی و صبحانه‌های خوشمزه آن‌ها می‌گوییم.
برای امتحان کردن صبحانه مناطق مختلف ایران می توانید به سراغ سفره‌های مردم محلی، اقامتگاه‌های بومگردی یا سفره‌خانه‌های سنتی ای بروید که هنوز به شیوه سنتی صبحانه درست می کنند.
صبحانه شهرهای شمالی ایران
هوا کمی بارانی است، بوی خوش رطوبت باران به مشام مان می‌رسد و از دیدن سرسبزی جنگل‌های شمالی لذت می‌بریم. برای خوردن صبحانه در یکی از قهوه‌خانه‌های قدیمی ماشینمان را پارک می‌کنیم. به داخل قهوه‌خانه می‌رویم و سفارش صبحانه می‌دهیم. مسئول قهوه‌خانه برایمان پنیر محلی می‌آورد یا به ما پیشنهاد پنیر واویج می‌دهد تا اگر میل داشتیم برایمان درست کند. پنیر واویج از ترکیب پنیر، تخم‌مرغ، شوید و کره درست می‌شود.
اگر سفرمان را به سمت ماسوله ادامه دهیم و بخواهیم صبحانه محلی مردمان این منطقه را امتحان کنیم، باید روز خود را با یه کاسه آش شروع کنیم. اگر هم گوشت‌خوار باشیم و بتوانیم اول صبح گوشت بخوریم، در برخی از قهوه‌خانه‌های این منطقه برایمان چنجه سرو می‌کنند تا با یک صبحانه پر از پروتئین روز خود را شروع کنیم.
اگر میهمان سفره‌های مردم محلی گیلان شویم و صبحانه را با آن‌ها بخوریم، احتمالاً برایمان کنالکی درست می‌کنند. برای درست کردن این خوراکی خوشمزه سبزی خردشده و پنیر را مابین خمیر می گذارند. سپس آن را در تنور می‌پزند و به‌عنوان صبحانه میل می‌کنند. بعد از خوردن این صبحانه خوشمزه آنقدر سرحال شده ایم که آماده دیدن جاهای دیدنی رشت شویم.
سفر خود را به رودسر می‌رسانیم و تا رامسر پیش می‌رویم. در این منطقه به‌احتمال زیاد نانی محلی بنام کولاس را بر سر سفره‌های مردم خواهیم دید. خوراکی خوشمزه و سنتی که قرن‌هاست مهمان سفره‌های مردم این خطه از کشور است. این نان را می‌توانید از زنان محلی که در کنار جاده بساط پهن کرده‌اند نیز خریداری کنید.
همین‌طور خط ساحلی دریای خزر را پیش می‌گیریم و به سمت شهرهای شرقی تر می‌رویم. به ترکمن‌صحرا می‌رسیم. بر سر سفره مردم محلی این منطقه می‌نشینیم تا نان سنتی بنام پیشمه را امتحان کنیم. این نان روغنی از شکر، ماست و تخم‌مرغ درست می‌شود. این ترکیب را در روغن سرخ می‌کنند و بعد از آنکه آماده شد، به عنوان صبحانه میل می‌کنند. یکی دیگر از خوراکی‌هایی که می‌توانیم بر سر سفره‌های مردم این منطقه پیدا کنیم بورک است. در این خوراکی از موادی نظیر پنیر و گاهاً گوشت یا اسفناج استفاده می‌شود.
تا اینجا با چندین نان محلی و خوراکی مختلف آشنا شدیم. از نان‌های محلی دیگر مردمان شمال کشور می‌توان به قاتلمه یا قاتلاما اشاره کرد. نان خوشمزه‌ای که شبیه به تافتون خودمان است، اما کوچک‌تر از آن درست می‌شود و چند لایه است. نان دیگری که می‌توانیم بر سر سفره‌های صبحانه مردم محلی شمالی پیدا کنیم، چورک نام دارد. این نان که نوعی فطیر است را می‌توان در شهرهایی مثل گیلان، ترکمن‌صحرا و حتی اردبیل پیدا کرد.
صبحانه شهرهای شرقی ایران
سفرمان را به شهرهای شرقی کشور ادامه می‌دهیم تا بر سر سفره مردمان خطه خراسان بنشینیم و از صبحانه آن‌ها لذت ببریم. در گناباد و خراسان جنوبی خوراکی بنام توگی وجود دارد که آن را با شیر و ارزن درست می‌کنند. خوراکی خوشمزه و مقوی که کمک می‌کند تا روز خود را سرحال و پرانرژی شروع کنیم.
اگر میهمان سفره صبحانه ی مردم محلی خراسان شمالی شوید، می‌توانید صبح خود را با خوراکی خوشمزه‌ای بنام سنخواست شروع کنید. این خوراکی با ماست درست می‌شود و آن را با نانی بنام چریشی و سبزی تازه میل می‌کنند. شاید فکر کنید خوردن خوراکی که با ماست درست می‌شود، آن‌هم اول صبح، می‌تواند بی‌حال یا خسته‌مان کند. اما شاید دلیلی دارد یا شاید هم صرفا عادت مردمان این منطقه است و سال‌هاست که مردمان محلی در وعده صبحانه خود سنخواست می خورند. شما هم می توانید برای یک بار هم که شده، آن را امتحان کنید.
اگر به‌دنبال صبحانه خوشمزه و اشتها آوری هستید، حتما کمه را امتحان کنید. این خوراکی از شیر تازه گوسفندی، پونه و آرد جو درست می‌شود. این صبحانه را می‌توانید بر سر سفره مردمان نائین پیدا کنید.
اگر از اسفراین عبور کردید، حتما مسکه را امتحان کنید. این خوراکی خوشمزه به‌عنوان وعده صبحانه با گوجه یا نان خشک میل می‌شود. مسکه از ماست چکیده و کره محلی درست می‌شود.
احتمالاً تا اینجا متوجه‌شده باشید که چقدر صبحانه مناطق شمالی با مناطق شرقی ایران متفاوت است و تنوع خوراکی‌های آن‌ها چقدر است. احتمالاً در ادامه این سفر نیز باز هم از تنوع وعده‌های خوراکی‌هایی که به‌عنوان صبحانه بر سر سفره‌های مردم شهرهای دیگر ایران می بینید، شگفت‌زده خواهید شد.
صبحانه شهرهای جنوبی ایران
یکی از خوراکی‌های خوشمزه‌ای که می‌توانید بر سر سفره‌های مردم جنوبی کشور پیدا کنید، بهتیه یا پهتیه نام دارد. اهوازی‌ها این غذا را به‌عنوان صبحانه می خورند. این غذای خوشمزه همان شیر برنج است که با مربا مخلوط می‌شود. اگر بر سر سفره‌های مردم استان هرمزگان بنشینید، نان محلی ای بنام لیتک یا نان تاوه می‌بینید. این نان نیز در وعده صبحانه مردمان این منطقه از کشور خورده می‌شود. هنگامی‌که این نان بر روی تنور قرار دارد، روی آن نوعی سس شور قهوه‌ای‌رنگ به نام مهیاوه یا سوراغ و تخم‌مرغ می‌ریزند. خوردن این نان به‌تنهایی می‌تواند انرژی کافی برای شروع کردن روزتان را فراهم کند.
اگر کمی بیشتر در این منطقه از ایران شکم گردی کنید و بر سر سفره مردمان محلی بنشینید یا در اقامتگاه‌های بومگردی این منطقه اتاق رزرو کنید و صبحانه محلی سفارش دهید، نان دیگری را به نام نان تخم‌مرغی یا چم چمه می‌بینید که مزه شیرینی دارد. معمولاً این نان را به همراه پنیر و شیره انگور میل می‌کنند.
خوراکی دیگری که به‌عنوان وعده صبحانه توسط مردم جنوب ایران سرو می‌شود، بلا لیت نام دارد. این خوراکی از شکر و زعفران درست می‌شود. اگر تور سفر به شهر های جنوبی را خریداری کرده اید و به دنبال امتحان کردن صبحانه جنوبی هستید، حتما بلالیت را امتحان کنید.
اگر سفر خود را به سمت سواحل چابهار ادامه دهیم، خوراکی‌های متنوع و خوشمزه‌ای نظیر نخودآب یا کابلی، شیر چایی و نوعی نان محلی به نام پراته را می‌توانیم به‌عنوان وعده صبحانه بخوریم.
حالا که تا حدودی با صبحانه مردمان جنوبی ایران آشنا شدیم، وقت آن است که به شهرهای غربی کشور سر بزنیم و با خوراکی‌های خوشمزه‌ای مردمان این منطقه که به‌عنوان وعده صبحانه میل می‌شود، بیشتر آشنا شویم.
صبحانه شهرهای غربی ایران
در ابتدا با خرید بلیط هواپیما به شهر همدان می‌رویم. صبح از خواب بلند می‌شویم و بر سر سفره‌های مردم این منطقه می‌نشینیم، چشم مان به گردوهای تویسرکان می افتد که به همراه خوراکی‌های دیگری بر سر سفره صبحانه قرار دارد. اگر در یکی از اقامتگاه های بومگردی روستاهای اطراف این شهر اتاق گرفته باشیم، در وعده صبحانه نان روغنی یا کماج و نان گرده را می‌توانیم امتحان کنیم.
در کنار نان گرده خوراکی‌های خوشمزه دیگری نظیر سرشیر، خامه و عسل قرار می‌دهند. اگر در تور گردشگری ثبت‌نام کنید و به سمت شهرهای کرمانشاه و کردستان بروید، می‌توانید در وعده صبحانه اقامتگاه‌های بومگردی این منطقه نان گرده را مشاهده کنید.
هنگامی‌که در کردستان هستید، می‌توانید به‌عنوان وعده صبحانه نوعی نان که از روغن، آرد و سبزی درست می‌شود را امتحان کنید. نام این نان کلان است. این نان خوشمزه را می‌توانید در خیابان فردوسی شهر سنندج نیز پیدا کنید. مغازه‌های مختلفی در این خیابان وجود دارند که این نان محلی را درست می‌کنند.
اگر وقت شد و مهمان خانه‌های مردم محلی کرمانشاه شدید، می‌توانید شیرینی خوشمزه‌ای به نام بژی را به‌عنوان وعده صبحانه میل کنید. این شیرینی از شکر، شیر، آرد، روغن و رازیانه درست می‌شود.
در شهر کرمانشاه نوعی آش محلی بنام آش اوس علی وجود دارد که با عدس، بلغور، برنج، ماش و گوشت درست می‌شود. مردمان این شهر این آش را به عنوان وعده صبحانه میل می‌کنند. برای امتحان کردن این آش می‌توانید به میدان جوانشیر شهر کرمانشاه بروید. در کنار آزمایشگاه، آش‌فروشی بنام آش عباسعلی تیمچه وجود دارد که این آش محلی را سرو می‌کند.
صبحانه شهرهای شمال غربی ایران
نوبتی هم باشد نوبت به شهرهای شمال غربی کشور است تا از صبحانه‌های متنوع و خوشمزه آن‌ها لذت ببریم. مردم این منطقه از ایران صبح خود را با خوردن غذایی با طبع گرم بنام قیساوا شروع می‌کنند.
این غذا از تخم‌مرغ، خرما و گردو درست می‌شود. اگر مهمان خانه‌های مردم سرعین شویم، بر سر سفره صبحانه آن‌ها سرشیر و عسل را می‌بینیم. سرشیر را در اکثر مغازه‌ها و رستوران‌های این منطقه می‌توانید پیدا کنید.
سفر خود را به سمت ارومیه ادامه می‌دهیم تا صبحانه‌های خوشمزه مردمان این منطقه را نیز امتحان کنیم. یکی از خوراکی‌هایی که به‌عنوان صبحانه می‌توان بر سر سفره‌های مردم ارومیه پیدا کرد، گوزلمه نام دارد. این کلمه در زبان ترکی به‌معنای منتظر نشو است. چیزی شبیه به کلمه فست فود خودمان است. همان‌طور که از نام این غذا مشخص است، خیلی سریع پخته می‌شود و نیازی نیست برای درست شدن آن زیاد منتظر شوید.
برای درست کردن این غذا ابتدا تخم‌مرغ را سرخ می‌کنند. سپس به آن ماست و سیر اضافه می‌کنند و برای مدت ۵ دقیقه این مخلوط را هم می‌زنند تا درست شود.
در استان آذربایجان غربی نان‌های سنتی مختلفی وجود دارد که اگر به روستاهای این منطقه سر بزنید می‌توانید بر سر سفره صبحانه مردمان محلی، این نان‌ها را ببینید. از جمله این نان‌های سنتی می‌توان به نان ارده، تنور چره، یخاچره، تاواچره، جزلاچره اشاره کرد. دو نان سنتی این منطقه که با نام‌های سومون و یاغلی شناخته می‌شود از جمله معروف‌ترین نان‌های محلی مناطق شمال غربی کشور است. نان یاغلی چیزی شبیه به نان‌های روغنی است که در شهرهای دیگر ایران نیز پخته می‌شود.
یکی از خوشمزه‌ترین و معروف‌ترین خوراکی‌هایی که می‌توانید در این منطقه از ایران امتحان کنید، پنیر تبریز است. این پنیر به‌قدری معروف شده که تقریباً در شهرهای مختلف کشور پیدا می‌شود. در زمان سفر به شهرهای شمال غربی، حتما در وعده صبحانه تان پنیر تبریز، عسل سرعین و سرشیر را به‌همراه نان‌های سنتی که نام آن‌ها را در چند خط قبلی دیدید، بخورید.
یکی از معروف‌ترین و قدیمی‌ترین مغازه‌های لبنیات فروشی در شهر تبریز را می‌توانید در بازار بزرگ این شهر پیدا کنید. نام آن لبنیاتی حاج سلطان‌علی است. معمولاً در جلوی این مغازه مشتریان زیادی صف کشیده‌اند تا از لبنیات‌های خوشمزه‌ی این مغازه خرید کنند. این لبنیات فروشی ۱۰۰ ساله است و در این مدت به دلیل کیفیت بالای محصولاتی که به فروش می‌رساند، رضایت مشتریان زیادی را به خود جلب کرده‌است و به‌عنوان یکی از معروف‌ترین لبنیات فروشی‌های شهر تبریز شناخته می‌شود. می‌توانید به این لبنیات فروشی در ابتدای بازار شهیدی بروید و یک لیوان شیر داغ به همراه سرشیر و عسل را خریداری کنید و به‌عنوان صبحانه میل کنید.
کمی از فضای شهری دور شویم و به روستاهای آذربایجان شرقی برویم. بر سر سفره‌های صبحانه مردم این منطقه که بنشینیم، می‌توانیم خوراکی خوشمزه‌ای به نام دویماج را امتحان کنیم. این خوراکی از نان لواش خشک، خامه، خیار، گردو، پیازچه، پنیر و سبزی‌خوردن درست می‌شود. مردمان محلی این خوراکی را در وعده صبحانه و عصرانه میل می‌کنند.
تا اینجا دور تا دور ایران را گشتیم و با صبحانه‌های خوشمزه، متنوع و جذاب مردمان محلی شهرهای مختلف ایران آشنا شدیم. نوبتی هم باشد نوبت به شهرهای مرکزی و صبحانه‌های خوشمزه مردمان این منطقه از ایران است.
صبحانه شهرهای مرکزی ایران
از استان فارس و شهر جهرم شروع می‌کنیم. میهمان سفره مردمان محلی این منطقه می‌شویم. شاید کمی تعجب کنیم که برای صبحانه ماهی خشک‌شده ساردین را بر سر سفره می‌آورند. به این خوراکی نان میوه می گویند. اگر عاشق ماهی باشید یا دوست داشته باشید که صبحانه متفاوتی را امتحان کنید، خوردن این صبحانه تجربه لذت بخشی خواهد بود.
راه خود را به سمت شیراز ادامه می‌دهیم. یکی از خوراکی‌های محبوب و معروفی که به‌عنوان صبحانه یا عصرانه توسط مردم این شهر استفاده می‌شود، آش سبزی است. این آش را با برنج، لوبیا، عدس، نخود و سبزی پخته‌شده درست می‌کنند.
اگر دوست دارید مزه آش‌های خوشمزه‌ی این شهر را امتحان کنید، پیشنهاد می‌کنیم که به خیابان عفیف‌آباد بروید و یک‌کاسه آش خوشمزه از رستوران صوفی سفارش دهید.
یکی دیگر از آش‌های خوشمزه شهر شیراز که در استان کهگیلویه و بویراحمد نیز به‌عنوان وعده صبحانه استفاده می‌شود، آش بادام کوهی نام دارد. در این آش همان‌طور که از نام آن پیداست از بادام‌کوهی استفاده می‌شود.
در کرمان می‌توانید غذایی ترکیبی از گوشت گوسفند و نیمرو را به‌عنوان وعده صبحانه امتحان کنید. به این غذا قورمه نیمرو می‌گویند و در بیشتر قهوه‌خانه‌های محلی این شهر آن را سرو می‌کنند.
در شهر اصفهان می‌توانید نوعی حلیم خوشمزه را بر سر سفره‌های صبحانه مردم پیدا کنید که بر روی آن سسی از جنس عدس می‌ریزند. اگر دوست دارید این نوع حلیم را امتحان کنید به خیابان نقش جهان بروید و در رستوران ما این خوراکی خوشمزه را سفارش دهید.
به شهر سمنان برویم و روز خود را با نوعی پنیر خوشمزه به نام آرشه یا آروشه شروع کنیم. برای درست کردن این پنیر، آن را با زرد چوبه سرخ می‌کنند. به‌سختی درست می‌شود ولی آنقدر خوشمزه است که طرف‌داران خاص خودش را دارد.
نکته: اگر در استان تهران زندگی می‌کنید و دوست دارید آرشه را امتحان کنید، می‌توانید در برخی از قهوه‌خانه‌های شهر فیروزکوه این خوراکی را پیدا کنید.
در شهر شاه‌رود به‌عنوان وعده صبحانه قورمه یا گوشت گوسفندی را بدون آنکه گرم کنند، با نان بربری می‌خورند.
در شهر قزوین و اراک می‌توانید نان فطیر را امتحان کنید. در قزوین حلیم‌های خوشمزه‌ای را درست می‌کند که می‌کنند که می‌توانید آن را به‌عنوان وعده صبحانه میل کنید.
در شهرهای مرکزی و برخی دیگر از شهرهای ایران برای درست کردن خوراکی‌های خوشمزه شان، به‌جای کره از روغن زرد استفاده می‌کنند. اگر به شهری سفر کردید و درباره مواد اولیه خوراکی‌های آن‌ها پرسیدید و گوشتان به روغن زرد خورد، بدانید که این روغن از شیر تازه درست می‌شود. به این صورت که از شیر تازه کره می‌گیرند و سپس این کره را می‌جوشانند تا تبدیل به روغن زرد شود.
