زودرنجی شدید و راه های درمان آن
زودرنجی شدید و حساسیت های رفتاری سبب پایین آمدن اعتماد به نفس می شود به طوری که کسانی که از این مشکل رنج می برند ،از حرف ها و نحوه گفتار شما سریعا ناراحت می شوند و نمی توان با آنها صحبت کرد و فقط می توان چند دقیقه مکالمه کوتاهی با آنها داشت .
افراد زود رنج معمولا درباره تمامی حرف ها و رفتارهای دیگران نگرشی منفی دارند و آنها را به خود می گیرند به همین دلیل ترجیح می دهند در جمع نباشند و تنهایی را به جمع ترجیح می دهند غافل از این که تنها یی و گوشه گیری، سبب تشدید حساسیت و احساسات منفی شان می شود .
توصیه روان شناسان و متخصصان برای این افراد اینگونه است که با نگاهی مثبت خود را در موقعیت های جدید قرار دهند و از واقعیت فرار نکنند.
علت های بروز زود رنجی و حساسیت شدید در فرد
در اختلال های شخصیت مختلف و بیماری های روحی ، حساسیت زیاد و بیش از حد نسبت به موضوعات و مسائل دیده می شود ، اما افرادی نیز هستند که با نداشتن این اختلالات و بیماری ها حساس و بسیار زود رنج هستند.
حساسیت بیش از حد می تواند از نشانه های وسواس، وسواس فکری یا رفتاری باشد که خود را به این شکل نشان می دهد.در افراد وسواسی حساسیت بیش از حد بیشتر از دیگران بیش از دیگران مشاهده می شود زیرا این افراد با نگاهی وسواسی به مسائل زندگی می نگرند و براساس نظرات خودآنها را ارزیابی می کنند. بر همین اساس هم می گویند
افراد حساس و زود رنجی که مشکل شان به این موارد ارتباطی ندارد، عواملی مانند شیوه تربیتی پدر و مادر، ترتیب و تعداد فرزندان، توجه بیش از حد خانواده یا کم توجهی و نادیده گرفتن کودک در محیط خانه می تواند در فرد چنین احساسی را ایجاد کند.
کسانی که در کودکی بسیار مورد توجه والدینشان بوده اند، در بزرگسالی حساس و زودرنج می شوند. در بعضی مواقع نیز کمبود محبت و بی توجهی والدین سبب حساسیت و زودرنجی کودکان می شود.تعداد فرزندان در خانواده، ترتیب و اختلاف سنی آنها، نحوه برخورد و تربیت والدین، محیط اجتماعی که کودک در آن رشد می کند و عوامل دیگر در ایجاد حساسیت موثر است.
اعتماد به نفس پایین و حساسیت بیش از حد
کمبود اعتماد به نفس حتی می تواند موجب ایجاد حساسیت و زود رنجی هم بشود. حساسیت بیش از حد افراد، به اعتماد به نفس آنها بستگی دارد. پایین بودن میزان اعتماد به نفس، یکی از مهم ترین دلایلی است که می تواند فرد را حساس و زود رنج کند.
نباید فراموش کنیم حساسیت بیش از حد افراد، به اعتماد به نفس آنها بستگی دارد. افرادی که به نوع زندگی و شرایطی خود حساس هستند و خود را پایین تر از دیگران می گیرند توانایی تحمل حرف ها و نظرات دیگران را ندارند و زود رنج و حساس هستند.
کشف منبع ناراحتی
برای کاهش زودرنجی باید منبع ناراحتی را کشف کنید و بدانید دقیقا چه چیزی و از چه طریقی باعث رنجش شما شده است و سپس برای از بین بردن این رنجش فکر کنید که چه کاری باید بکنید. در نظر داشته باشید بسیاری از مسائل پیچیده که سبب عکس العمل های شدید شما می شوند ساده هستند ، پس سخت نگیرید و منبع مشکل را پیدا کنید تا همه چیز ساده تر شود.
پذیرفتن اینکه مسائل بی اهمیت ما را ناراحت می کنند
به جای اینکه از چیزهایی که ما را می رنجانند فاصله بگیریم بیشتر و با دید منطقی به این مسائل فکر کنیم آن وقت است که در می یابیم که این مسائل آن قدر بی اهمیت هستند که نباید باعث رنجش و عکس العمل های عجیب و غریب ما شوند پس درباره ی آنچه آزارتان می دهد صادق باشید.
مهربان و صادق بودن با خودتان
برای آرام کردن احساسات شدیدتان با خود مهربان و صادق باشید و قبول کنید زودرنجید وآن را بپذیرید. هنگامی که حس کردید دیگر از آن احساس ناخوشایند زودرنجی و ناراحتی شدید خبری نیست، با مهربانی و شفقت همه چیز را بازبینی و بررسی کنید، چه چیزی شما را ناراحت کرده و بیاندیشید آیا این موضوع ارزش رنجش و به هم ریختگی شما را دارد.
وسیع کردن دیدِ خود
وقتی از چیزی می رنجید، به چیزهایی مانند دوستان تان، خانواده، سلامتی و... بیندیشید که از وجود آنها در زندگی تان سپاس گزار هستید و سعی کنید چشم انداز عمیق تری از چیزی که ناراحت تان کرده و چیزهایی که خوشحال تان می کند و دوست شان دارید به دست آورید. مثلا اگر از مادرتان رنجیده اید، وجوداو از کار یا حرفی که زده و شما را رنجانده باارزش تر است.
خلاص شدن از شر انرژی های منفی
زودرنجی سبب افزایش تحریک پذیری فرد می شود و سبب می شود که ناخودآگاه با همه چیز و همه کس بجنگیم و دعوا کنیم. فاصله گرفتن از فضایی که باعث رنجش شده و رفتن به پیاده روی یا دویدن ، مشت زدن به چیزی یا فریاد زدن با صدای بلند، باعث تخلیه هیجانات وکاهش عصبانیت و تخلیه ی انرژی منفی می شود و حال تان را بهتر خواهد کرد.
حساس ها مراقب باشند
افراد حساس و زود رنج نیز خود از طریقه رفتارشان ناراحت می شوند و دوست ندارند اینگونه باشند و سریع از حرفهای دیگران ناراحت شوند به همین دلیل تصمیم می گیرند در خانه بمانند و روابط اجتماعی و رفت و آمد خود را کم و یا حذف کنند تا کسی آنها را ناراحت نکند و از حرفی نرنجند.
اما چنانچه در بخش روانشناسی نمناک می خوانید این کناره گیری و گوشه نشینی فقط اوضاع را وخیم تر می کند و موجب تشدید حساسیت های او می شود. در برخی اوقات نیز سعی بر تغییر رفتارهای اشتباهش دارد اما چون این کار برایش مشکل است، در همان ابتدای کار، پشیمان می شود و دوباره به همان طریق قبل ادامه می دهد؛ یعنی بعد تنهایی و فرار از موقعیت برای کاهش حساسیت و ناراحت شدن، تشدید این مشکل و بدتر شدن شرایط را به دنبال دارد.
این افراد باید برای تقویت اعتماد به نفس شان خود گویی های مثبت داشته باشند و به خود آگاهی و شناخت دقیقی از نقاط ضعف و قوت شان برسند.
از جمع فرار نکنید
افراد حساس از بودن در جمع گریزانند و تنهایی را بیشتر می پسندند . برخی از این افراد به دلیل اینکه در جمعی همواره از تعدادی افراد ناراحتند احساس بدی را تجربه می کنند . این افراد رفته رفته از جمع دور می شوند و تنهایی را ترجیح می دهند و از باقی افراد فاصله می گیرند ، این کارها سبب تقویت طرز فکر و نگرش منفی آنها نسبت به جمع و دیگران می شود و آنها نمی توانند خود را با شرایط و موقعیت های جدید وفق دهند. بنابراین افراد حساس به جای ایجاد توانایی برای رفع مشکل خود، از جمع فرار کنند .
از بهترین شیوه های رفتاری برای این گروه از افراد مواجه شدن با موقعیت است یعنی هنگامی که احساس ناراحتی در حضور در جمع را دارید و یا احساس خوبی از حرف ها و نظرات دیگران ندارید، به جای قطع رفت و آمدهایتان را ، روابط اجتماعی تان را افزایش دهید.
قبل از این مرحله لازم است به شناختی از خودتان برسید و اعتماد به نفس خود را تقویت کنید و مهارت های ارتباطی را بیاموزید و نحوه برخورد در هر رابطه ای را یاد بگیرید . افراد حساس ، قدرت ابراز وجود و توانایی مطرح نمودن حرف ها و نظرات شان را هم ندارند به همین علت احساسات منفی شان افزایش یافته و شرایطشان وخیم تر می شود. این افراد باید تمام رفتارها و حرف های دیگران را به خودشان نسبت ندهند و بدانند بسیاری از حرف ها و رفتارها ی دیگران ارتباطی با آنها ندارد.
دیگران هم باید به آنها کمک کنید
نحوه برخورد اطرافیان افراد حساس و زودرنج نیز بسیار پر اهمیت است ؛ در صورت سخت گیری اطرافیان افراد زود رنج بسیار نراحت می شوند و در صورت که آنها کاری به کارش نداشته باشند، این خصوصیت اخلاقی را تشدید خواهد شد.
لحن و نوع کلام و زبان بدن اطرافیان باید با نیازها و شخصیت فرد تناسب داشته باشد و حرف های آنها باید طوری باشد که در رفتار افراد زودرنج تغییر ایجاد کند و در موقعیت مناسب قرار بگیرد.
برای کمک به تغییر رفتارفرد حساس ، او را در موقعیت قرار دهید و به او کمک کنید که به خوبی موقعیتی که در آن قرار گرفته را درک کند وبپذیرد.
بچه ها را درست تربیت کنیم
شیوه تربیتی پدر و مادر در ایجاد حساسیت در فرزندان تاثیر گذار است. والدین باید فرزندان خود را طوری تربیت کنند که آمادگی رویارویی با فراز و نشیب های زندگی را داشته باشند و واقع نگر باشند. کودکان باید در شرایط اجتماعی طبیعی و عادی قرار بگیرند و نباید در محیطی بسته آنها را پرورش دهیم تا در آینده زندگی اجتماعی موفقی داشته باشیم.
