بنا به گفته متخصصان علوم غذایی، مصرف یک یا دوبار این غذا در هفته خطرناک ولی یک یا دو وعده آن در ماه اشکالی ندارد.
در این مطلب به بررسی فواید و مضرات کله پاچه می‌پردازیم. همچنین بهترین و بدترین قسمت کله پاچه برای مصرف را بیان می‌کنیم.
کله پاچه نه‌تنها از غذاهای سنتی کشورمان ایران بلکه یکی از غذاهای مورد استقبال در خاورمیانه و قفقاز جنوبی است و تقریبا روش طبخ آن در کشورهای مختلف مشابه است.
کله پاچه به میزان بالایی کلسترول دارد. کلسترول یکی از چربی‌هایی است که در رگ‌های خونی رسوب می‌کند و موجب گرفتگی آن می‌شود و می‌تواند در درازمدت موجب سکته مغزی و قلبی شود.
در یک عصر سرد، خوردن یک‌کاسه سیراب‌شیردان یا تلیت آب کله پاچه البته به همراه تکه‌های خردشده مغز و بعد از آن صرف یک پرس پاچه، بناگوش، چشم و زبان خالی‌ازلطف نیست؛ غذایی سیرکننده و پرانرژی که خوردن آن در فضای مطبوع و اشتها برانگیز کله‌پزی آن هم در ساعات اولیه صبح یا به هنگام عصر دلچسب‌تر است.
از دید بیشتر افراد سیرابی و شیردان چربی ندارد. اگر هم بخواهند این چربی را به اجزای کله پاچه نسبت دهند، فقط مغز آن پرچرب است؛ پس می‌توان مغز را حذف و مابقی این فرآورده‌ها را با خیالی راحت نوش جان کرد!
واقعیت این است که چربی موجود در فرآورده‌های جانبی دام همچون پیه گوشت و دنبه حیوان مشخص و نمایان نیست.
این فرآورده‌ها حاوی چربی اشباع پنهان هستند که با ورود به بدن موجب افزایش سریع‌تر گلیسیرید و کلسترول خون و در اغلب موارد باعث بروز پاسخ‌های التهابی در بدن می‌شوند و بخصوص در بیماران مبتلا به دردهای مفصلی و آرتریت روماتوئید شرایط بیماری را دردناک‌تر می‌کنند.
از طرفی به دلیل میزان بالای پورین اسید آمینه‌هایی که به بالا رفتن اسید اوریک خون منجر می‌شود باعث افزایش اسید اوریک شده و برای مبتلایان به نقرس و نارسایی کلیوی منع مصرف دارد. حال این سوال مطرح است که زیان آورترین اجزای کله پاچه و سیراب شیردان کدام قسمت است؟
پاچه بهترین، مغز و چشم بدترین
ویژگی بارز کله پاچه، پروتئین باکیفیت و ضرر حتمی آن بالا بردن کلسترول خون است که می‌تواند در رگ‌های خونی رسوب و با انسداد عروق ظریف، خون رسانی در قلب، مغز و ریه را مختل و باعث ایجاد سکته قلبی و مغزی شود.
بنا به گفته متخصصان علوم غذایی، مصرف یک یا دوبار این غذا در هفته خطرناک ولی یک یا دو وعده آن در ماه اشکالی ندارد. البته کارشناسان میزان مصرف پاچه را به دلیل میزان پایین چربی محدود نکرده‌اند ولی مغز، چشم و بناگوش را به ترتیب پرچرب‌ترین اجزای کله پاچه برشمرده‌اند.
فواید و مضرات کله پاچه و سیراب شیردان
بد نیست بدانید میزان کلسترول موجود در مغز گاو و گوسفند به اندازه هشت زرده تخم مرغ است و در یک وعده مغز گاو به وزن ۱۲۰ گرم بیش از ۲۰۰۰ میلی گرم کلسترول وجود دارد که بسیار بیشتر از مقدار توصیه شده یعنی ۳۰۰ میلی گرم در روز است.
علت لذیذ بودن چشم و بناگوش هم وجود همین چربی‌ها است. به همین دلیل مصرف چشم توصیه نشده است و تاکید برآن است که در صورت استفاده از بناگوش فقط گوشت لخم آن مصرف شود.
همچنین کارشناسان ارزش تغذیه‌ای زبان و گوشت صورت حیوان را همچون گوشت قرمز می‌دانند و مزیت اصلی آن را ویتامین‌های گروه B بویژه B۱۲ عنوان کرده‌اند.
این را هم بدانید که زبان گوسفند در مقایسه با زبان گوساله کالری بیشتری دارد و پرچرب‌تر است در ضمن توصیه می‌شود از خوردن خرخره که متصل به انتهای زبان است، اجتناب کنید.
چربی سیراب شیردان از گوشت گوسفند کمتر است
سیرابی و شیردان و هزارلا از اجزای معده چهار قسمتی نشخوارکنندگان است و بنا به گفته متخصصان تغذیه، مصرف سه تا چهار بار آن در ماه به همراه نان یا برنج در وعده ناهار یا عصرانه محدودیتی ندارد.
ارزش تغذیه‌ای آن از نظر چربی و ریزمغذی‌ها مقداری با گوشت تفاوت دارد. پروتئین آن تقریبا مشابه گوشت قرمز و مرغ است، ولی در مقایسه با گوشت گاو و گوسفند کالری و چربی کمتری دارد و تا حدودی مشابه انواع گوشت کم چرب در نظر گرفته می‌شود.
کلسترول آن در هر صد گرم حدود ۹۷ میلی‌گرم است که شبیه گوشت گاو است. میزان آهن آن با گوشت برابره، ولی درصد روی آن پایین است. در این غذا از جگر سفید نیز استفاده می‌شود که از نظر ترکیب و ارزش غذایی با جگر سیاه تفاوت دارد.
پروتئین جگر سفید کمتر از جگر سیاه و گوشت آن بسیار مرغوب است. مقدار چربی آن مشابه یا کمتر از جگر سیاه ولی میزان کلسترول آن بسیار بالا و بیشتر از گوشت کم چرب است. آهن و ویتامین A آن هم چند برابر از جگر سیاه کمتر است.
