خشم، قاتل بی سر و صدایی است که زیر پوست شما خوابیده و حتی خودتان هم نمیدانید چه ماری در آستین میپرورانید. طبق یک بررسی، نزدیک به ۸ درصد از نوجوانان، نشانگر مسئله خشم و واجد شرایط تشخیص اختلال انفجاری متناوب در دوره زندگی شان بوده اند. خشم یک بیماری نیست بلکه احساس و هیجان عادی انسانهاست مانند غم و شادی، اضطراب، ترس و لذت.
تحقیق و پژوهشهای مختلف نشان داده اند افرادی که زیاد عصبانی میشوند و راههای سالمی را برای تخلیه یا بیان احساس خود ندارند و متقابلا بیشتر از دیگران بیمار شده و ممکن است حتی از این بیماریها فوت کنند.
نه تنها خشم و عصبانیت بر سلامت جسمی انسانها اثر میگذارد بلکه بر ارتباطهای اجتماعی نیز بسیار تاثیر گذار است. مسئله خشم تنها محدود به نوجوانان نمیباشد و اگر فکر میکنید که خودتان یا اطرافیانتان از اختلال خشم رنج میبرید، مهم است که نشانهها، دلایل و تاثیرات خشم را بشناسید.
انواع اختلالات خشم چیست؟
افرادی که در کنترل خشمشان مشکل دارند و یا کسانی که خشم را خارج از حد احساسی عادی تجربه میکنند ممکن است در مواجهه با انواع مختلف خشم قرار گیرند. کارشناسان متعددی، لیستهای متناقضی از انواع خشم را منتشر کرده اند.
برخی از شکلهای خشم شامل موارد زیر میباشد:
خشم دائمی
که شخص به خاطر هر موضوع سادهای خشمگین شود. این گونه افراد همیشه و دائما خشمگین و عصبی هستند که این حالت میتواند بر سلامت جسمی و روحی آنها هم اثرات مخربی بگذارد.
خشم خودآزار
که به خود شخص برمیگردد و ممکن است ناشی از احساس گناه باشد.
خشم قضاوتی
که به دیگران برمیگردد و ممکن است همراه با احساس تنفر باشد.
خشم کشمکشی
که شامل کشمکشهای گاها خود به خودی است از خشم شدید یا تند میباشد.
خشم منفعل
کسانی که از پرخاشگری منفعل رنج میبرند ممکن است حتی متوجه نشوند که عصبانی هستند. زمانی که پرخاشگری منفعل را تجربه میکنید احساساتتان ممکن است مانند سخنی طعنه آمیز، بی احساس یا فرومایه نشان داده شوند.
ممکن است رفتاری خود تخریبی مانند فرار از مدرسه یا محل کار، بیگانه شدن با دوستها و خانواده تان و ناکارآمد بودن در کارها یا موقعیتهای اجتماعی را از خود نشان دهید. برای کسانی که شما را میبینند به نظر میرسد که شما عمدا دارید خودتان را خرابکار نشان میدهید در حالی که ممکن است خودتان متوجه نباشید یا نتوانید کارهایتان را توضیح دهید.
به دلیل این که شاید پرخاشگری منفعل سرکوب شده باشد ممکن است تشخیص آن سخت باشد. مشاوره میتواند احساسات پشت رفتارهایتان را مشخص کند و دلیل عصبانیتتان را روشن کند تا بتوانید با آن مقابله کنید.
خشم تهاجمی
افرادی که دچار خشم تهاجمی هستند معمولا از احساساتشان با خبرند با این حال همیشه نمیدانند که ریشه اصلی عصبانیتشان چیست. در بعضی موارد، افراد طغیان خشمشان را برسر دیگران خالی میکنند، زیرا کنار آمدن با مشکل اصلی بسیار دشوار است.
خشم تهاجمی گاها به صورت خشم قصاصی یا بی ثبات ظاهر میشود و میتواند نتیجه آسیبهای رساندنهای جسمی به دیگران و اموالشان را داشته باشد. یاد گرفتن شناخت محرکها و کنترل نشانههای خشم برای مقابله به طور مثبت با این نوع خشم ضروری خواهد بود.
علت چیست و چه چیزی سبب خشم میشود؟
دلیل اصلی خشم محیط اطراف فرد، استرس، مسائل مالی، سوء استفاده، موقعیت خانوادگی یا اجتماعی ضعیف و نیازمندیهای طاقت فرسا در انرژی و زمان تان، میتوانند همگی در شکل دهی عصبانیت دخیل باشند. در اختلالاتی مثل اعتیاد به الکل، مسائل مربوط به خشم، میتوانند در افرادی که درکنار پدر و مادری با اختلال مشابه بزرگ شدند رایجتر باشد.
ژنتیک و توانایی بدن برای مقابله با هورمونها و مواد شیمیایی خاص نقش مهمی در چگونگی مقابله شما با خشم ایفا میکنند. اگر مغزتان واکنش عادی به سروتونین نداشته باشد، کنترل احساسات برایتان دشوارتر خواهد شد.
نکاتی که درباره خشم باید بدانید
خشم یک بیماری نیست
خشم نیز مانند غم و شادی، اضطراب، ترس و لذت احساس و هیجان عادی انسانهاست. خشم راهی برای تخلیه یا بیان احساسات است برخی از مردم متاسفانه هنگام خشم گین شدن، کنترل خود را از دست میدهند و به هر کاری دست میزنند تا آتش غضب خود را فرو نشانند در این صورت خشم میتواند شما را به فردی بزهکار تبدیل کند.
خشم گستاخی نیست
خشم گاه از سرخوردگی خفیفی ناشی میشود و گاهی خشم در مقابل رفتاری بروز میکند که واقعا ناعادلانه است؛ بنابراین خشم تبعات مثبتی نیز دارد و میتواند سازنده باشد. خشم هیجان با ارزشی است که به مردم کمک میکند با بی عدالتی مواجه شوند و با رواج آن مقابله کنند.
این هیجان ناعادلانه یا اشتباه بودن رفتار را به ما هشدار میدهد و انرژی مقابله با این موقعیت را در ما ایجاد میکند. گاه خشم سبب حفظ جان ما و دفاع از خودمان میشود، اما مهم است بدانیم چطور باید آن را کنترل کنیم.
پرخاشگری و خشم متفاوتند
پرخاشگری و خشم نباید با هم اشتباه گرفته شود. خشم یک حس است که به مخاصمه و تهاجم ختم نمیشود، اما پرخاشگری یک رفتار است که با مخاصمه همراه است. ضربه زدن، هل دادن، فحش و ناسزا نوعی پرخاشگری و خشونت است.
خشمتان را نخورید
ابراز خشم بهتر از فروخوردن آن است، زیرا فروخوردن خشم، آسیبهای روحی و روانی و حتی جسمی مانند ناراحتی قلبی و سوزش معده و... در پی دارد. اما برای ابراز خشم هیچ وقت با دیگران درگیر نشوید.
یکی از بهترین راههای کنترل خشم، مزاح و طنز است.
برنامه مشخص و ثابت برای آرام سازی و پیشگیری از خشم داشته باشید.
افسردگی و خشم:
افسردگی و خشم دست به دست هم میدهند و میتوانند یک چرخه گردنده را به وجود آورند که شکستش سخت است. حمله عصبی میتواند سبب ناهمبستگی و احساس گناه شود که منجر به افسردگی خواهد شد.
افسردگی بلند مدت میتواند کنترل احساسات را سخت کند و احتمال طغیان خشم را افزایش دهد. اغلب تنها راه شکست این چرخه نیازمند دریافت یک کمک تخصصی میباشد.
تشخیص دوگانه:اعتیاد و خشم
اعتیاد به الکل و مواد مخدر میتواند توانایی تان برای مقابله با خشم را کاهش دهد. این بسیار مهم است تا خواستار گزینههای درمانی که مسائل جسمی و عاطفی مربوط به اختلال تان را کنترل میکند باشید.
یک برنامه درمانی که خشم را بدون سر و کار داشتن با اعتیاد نشانی میگیرد در آینده شما را در برابر مسائل عاطفی آسیب پذیر خواهد کرد؛ بنابراین شرکت در یک گروه برای بحث راجع به اعتیاد بدون نام بردن کشمکش با خشم باعث میشود در آینده از مواد مخدر یا الکل برای مقابله با درد عاطفی استفاده کنید.
نشانههای مشکل مدیریت خشم چیست؟
اگر هر از گاهی خونسردی خود را از دست میدهید بدین معنا نیست که مشکل مدیریت کنترل خشم دارید. کارشناسان سلامت روانی، گرایشات رفتاری شما، نشانههای عاطفی و نشانههای جسمی شما برای تشخیص اختلال خشم را مورد بررسی قرار میدهند.
نشانههای عاطفی مشکلات مربوط به خشم
ممکن است فکر کنید که علائم عاطفی مشکلات مربوط به خشم، تنها به خشم محدود میشوند، اما شماری از حالتهای عاطفی میتوانند نشان دهند که شما نمیتوانید با روشی مثبت و سالم با خشم روبه رو شوید. تحریک پذیری مداوم، عصبانیت و اضطراب از علائم عاطفی احتمالی هستند.
اگر احساس ناراحتی دارید، نمیتوانید افکارتان را کنترل یا ساماندهی کنید یا خیال آسیب رساندن به خود یا دیگران را دارید ممکن است دچار اختلال خشم یا مسئله دیگری شده باشید. صبر نکنید تا این عواطف کنترل زندگی تان را در دست بگیرند و زودتر به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جسمی خشم
عواطف شدید اغلب تغییرات جسمی در بدن به وجود میآورند و خشم جدای از این بحث نیست. اگر مسئله خشم کنترل نشود میتواند سلامت کل بدنتان را به خطر بیاندازد.
برخی از علائم جسمی مشکلات مربوط به خشونت شامل موارد زیر میباشند:
سوزن سوزن شدن
تنگی سینه یا تپش نامنظم قلب
بالا رفتن فشار خون
سر درد
فشار در سر یا حفرههای سینوس
احساس خستگی
تاثیرات بلند مدت و کوتاه مدت اضطراب و خشم:
مسئله خشم بی دلیل منجر به اضطراب میشود که میتواند تاثیرات بلند مدت بر زندگی تان بگذارد. تاثیرات فوری اضطراب ممکن است شامل سرگیجه، نفس نفس زدن، حالت تهوع، درد ماهیچهای، تنش ماهیچهای، سردرد و مشکلات حافظه و تمرکز شود. این علائم میتوانند انجام کارهای روزانه را دشوار کنند و ممکن است بر خشم کلی در زندگی بیافزایند.
اضظراب بلند مدت میتواند خطرات جدی بر جسم و عواطف تان بگذارد. افرادی که از کشمکشهای اضطرابی طولانی رنج میبرند در خطر بالاتری برای سکته مغزی هستند. همچنین ممکن است از دست دادن حافظه، اختلالات مزمن مربوط به خواب یا مسائل خویشاوندی هم رخ بدهد. تا قبل از این که خشم و اضطراب زندگیتان را نابود کند ببینید چه کاری برای متوقف کردن این چرخه میتوانید انجام دهید.
آیا یک تست یا خودارزیابی وجود دارد که بتوانم انجام دهم؟
تستها و خودارزیابیهای آنلاین زیادی وجود دارند که به شما برای شناخت هر نوع خشم یا مسائل اضطرابی که ممکن است دچارش باشید کمک میکنند. اگر یک تست آنلاین میدهید خوب است توجه داشته باشید که تست توسط فردی که شناخته شده به عنوان متخصص در زمینه سلامت روانی میباشد نوشته و منتشر شده باشد.
حتی اگر خودارزیابی توسط یک مجموعه معتبر نوشته شده باشد نباید اجازه دهید که خودتشخیصی یا یک تست آنلاین راه درمانتان را هدایت کند. اگر فردی فکر میکند که از مسائل خشم رنج میبرد باید با مشاوران متخصص، پزشک خانواده یا افراد داوطلب در خانههای بهداشت صحبت کند.
داروهای خشم
داروهای خشم: گزینههای دارویی ضد خشم
متخصصان سلامت روانی، مشاوره، جلسات درمانی گروهی و کلاسهای مدیریت خشم را به عنوان گزینههای درمانی برای اختلالات خشم پیشنهاد میدهند. در برخی موارد استفاده از دارو ممکن است در کنترل احساسات و واکنشهای شیمیایی در بدن که منجر به خشم غیرقابل کنترل میشوند، کمک کند.
داروهای خشم: گزینههای ممکن
نوع داروی تجویزی بستگی به شرایط فردی دارد و سایر تشخیصها را نیز درنظر میگیرد.
عوارض دارویی:
طبق گزارشات، بیش از ۵۰ درصد از بیمارانی که از نوعی داروی ضدخشم استفاده کرده اند مشکلات مربوط به کلیهها دیده شده است. این تاثیرات معمولا با مراقبتهای پزشکی یا قطع دارو معکوس میشوند. از داروهای ضد خشم تنها زیر نظر پزشک استفاده کنید.
دیگر عوارض داروهای ضد خشم مختلف عبارتند از:
حالت تهوع
حس عطش
تغییر الگوهای فکری
خستگی
سرگیجه
رعشه
تب
اعتیاد
اعتیاد به داروهای ضد خشم، وابستگی و ترک:
مهم است بدانید که داروی ضد خشمتان اعتیاد آور هستند یا نه. اعتیاد به دارو به شخصیتتان، ترکیب شیمیایی بدن و خود دارو بستگی دارد. درباره خطرات مرتبط با وابستگی و ترک، با پزشکتان صحبت کنید و با دقت دستورالعملهای مربوط به دوز دارو را دنبال کنید. اگر عوارض جانبی دارو به سراغتان آمد، یا حس کردید داروی بیشتری میخواهید و قادر به متوقف کردن مصرف دارو نیستید سریعا با پزشکتان مشورت کنید.
استفاده بیش از حد دارو:
برای کاهش احتمالی مصرف بیش ازحد دارو همیشه دوز مورد نیاز را مصرف کنید و اگر حین استفاده از دارو مشکلات مربوط به سلامتی برایتان پیش آمد فورا به پزشکتان مراجعه کنید، زیرا علائم فیزیکی میتواند نشان دهنده استفاده از دوز خیلی بالا باشد.
کمک گرفتن برای مشکلات مربوط به خشم:
اولین قدم برای کنترل کردن زندگی تان کمک گرفتن برای مشکلات مربوط به خشم است. دانستن درباره نشانهها، علل و تاثیرات به شما در نشانه گرفتن اختلال در راه مثبت و سالم کمک میکند.
تفاوت میزان عصبانیت و بی اعصابی در متولدین ماههای مختلف
آیا شما هم جزء افرادی هستید که خیلی زود عصبانی می شوید و سریع دچار کلافگی خواهید شد؟ در این قسمت قصد داریم طبق طالع بینی به شما معرفی کنیم که افراد کدام ماه سریع تر عصبانی می شوند و در برخورد با آن ها باید بیشتر حواستان را جمع کنید؟ پس با ما همراه باشید تا این افراد را به شما معرفی کنیم.
فروردین
فروردین ماهی ها از عصبانی ترین ماه های تولد محسوب می شوند. آن ها به دنبال جنگ و ستیز هستند. شاید گاهی اوقات به خاطر رفتار خشونت آمیزی که دارند، شما را شوکه کنند. این افراد را نمی توانید صبور بنامید.
آن ها خیلی راحت خشمگین می شوند و آرام کردن شان زمان می برد. به یکباره شبیه به یک بمب منفجر می شوند و باید از دست شان فرار کنید و اگر کنارشان باشید، احتمالاً شما را بی نصیب نمی گذارند؛ بنابراین بهتر است که هر وقت در کنار یک فروردین ماهی بودید و عصبانی شد، از او فاصله بگیرید.
مرداد
مرداد ماهی ها دوست دارند که همیشه پادشاه باشند و فرمانروایی کنند و اگر عصبانی شوند، هم شبیه به پادشاهان عمل می کنند و همه چیز را به هم می ریزند و همه از آن ها می ترسند. بدون شک جزء افراد عصبی محسوب می شوند. هنگام عصبانیت فریاد می کشند، اعتماد به نفسشان افزایش پیدا می کند و می خواهند همه چیز را به هم بریزند.
البته کلمات زشت به کار نمی برند اما با داد و فریاد همه را متوجه عصبانیت خود می کنند. هنگامی که یک مرداد ماهی عصبانی می شود، نمی توانید خیلی به او نزدیک شوید. فقط باید همه چیز را صادقانه بگویید و برایش داستان نسازید.
خرداد
خرداد ماهی ها معمولاً افراد جذابی هستند اما بهتر است که هنگام عصبانی شدن کنار آن ها نباشید؛ زیرا یکی از عصبانی ترین ماه های سال محسوب می شوند و زود خشمگین می کردند و نمی توانند خشم درونی خود را کنترل کنند و می خواهند با کلمات مختلف و سریع، آن را بیرون بریزند.
آن ها کمی غیر قابل پیش بینی عمل می کنند و نمی توان از خشونت شان جلوگیری کرد. اگر همه چیز طبق برنامه آن ها پیش نرود، خیلی سریع عصبانی شده و فریاد می زنند.
آبان
آبان ماهی ها در حالت عادی آرام و صبور هستند اما اگر آن ها را عصبانی کنید، قطعاً شما را شوکه می کنند. معمولا دیر به دیر عصبانی می شوند اما عصبانیت شان خیلی شدید است، به همین دلیل آن ها را جزء افراد عصبی می نامیم. حتی ممکن است به اطرافیان خود صدمه وارد کنند و بهتر است که از آن ها فاصله بگیرید.
هنگام عصبانیت کلمات زشتی هم به کار می برند و شاید توهین کنند اما احتمالاً بعدا احساس پشیمانی خواهند داشت. معمولاً تغییرات غیر منتظره در اطراف آن ها باعث می شود که عصبانی شوند. بهتر است که حین عصبانیت آنها را تنها بگذارید تا با خودشان کنار بیایند.
شهریور
شهریور ماهی ها معمولاً شخصیت قوی دارند. آن ها دوست دارند مسئولیت اشتباهات خود را بر عهده بگیرند و معمولاً روی تمیزی، پاکیزگی و جزئیات تمرکز زیادی دارند؛ بنابراین اگر چیزی به شکل عالی پیش نرود، عصبانی می شوند و می توان گفت که جزو افراد عصبی هستند.
معمولاً خشم درونی زیادی دارند و سعی می کنند که عصبانیت را در درون خود نگه دارند و به کسی آسیبی وارد نکنند اما گاهی اوقات خشم و عصبانیت شان آنقدر شدید است که نمی توانید آن را کنترل کنند.
دی
دی ماهی ها شاید جزء خطرناک ترین افراد بعد از عصبانی شدن محسوب نشوند اما باز هم می توان گفت که در دسته بندی افراد عصبی قرار می گیرند. اگر کسی به آن ها توهین کند، هرگز تاب نمی آورند و خشمگین می شوند و به یک باره کلافه می گردند.
اگر اتفاقی بیفتد که باعث ناامیدی و بی انگیزگی آن ها شود، احتمالا می توانید خشم و عصبانیت را درون شان ببینید. معمولاً به راحتی به احساسات شان آسیب وارد می شود؛ بنابراین باید مراقب باشید که آنها را عصبانی نکنید.
اردیبهشت
اردیبهشتی ها هم تقریباً جزء افراد عصبی هستند اما شاید بتوان میزان عصبانیت آن ها را متوسط دسته بندی کرد. گاهی اوقات به قدری عصبانی می شوند که نمی توانند خودشان را کنترل کنند و در نتیجه آرام کردن آن ها کار راحتی نیست. زمانی که لجبازی شان شروع شود، نمی توان جلوی آن ها را گرفت. صدای خود را موقع عصبانیت بالا می برند و بهتر است که اطراف شان نباشید.
تیر
تیر ماهی ها معمولاً حساس هستند اما اگر عصبانی شوند، آن را سر دیگران خالی نمی کنند. سعی می کنند که چیزی ابراز نکنند. تیر ماهی ها معمولاً وابسته به رفتار دیگران می باشند و همین وابستگی باعث می شود که اگر کاری طبق میل آنها پیش نرود، عصبانی شوند.
البته سعی می کنند که عصبانیت را در درون خود نگه دارند اما اگر این عصبانیت شدید باشد، متوجه خشم درونی آن ها می شوید. معمولاً هنگام خشم زیاد فریاد می کشند، کلمات زشت به کار می برند و شاید کار به کتک کاری هم برسد اما به طور کل این اتفاق در موارد نادری رخ می دهد.
آذر
آذر ماهی ها معمولاً عصبانی نیستند اما اگر عصبانی شوند، شبیه به یک بمب ساعتی عمل می کنند. آن ها سعی می کنند که هنگام خشم همه چیز را درون خودشان نگه دارند، مگر این که موضوع خیلی پیچیده و غیر قابل تحمل باشد. در غیر این صورت کاملاً خشم خود را ابراز می کنند. معمولا کلمات زشتی به کار می برند و شاید کمی توهین آمیز رفتار کنند. تنها راه ابراز خشم آذر ماهی ها از طریق کلمات است.
مهر
مهر ماهی ها معمولاً شرایط را تجزیه تحلیل می کنند اما اگر بی عدالتی ببینند، عصبانی می شوند و این موضوع آن ها را دیوانه می کند؛ اما به طور کلی افراد آرامی هستند. معمولا سعی می کنند که خیلی عصبانیت خود را ابراز نکنند و در این موضوع موفق هم عمل می کنند و شما نمی توانید متوجه خشم درونی شان بشوید و در نتیجه جزء افرادی هستند که احساسات خود را به خوبی مدیریت می کنند.
بهمن
اگر بهمن ماهی ها عصبانی شوند، خیلی راحت از صحبت کردن با طرف مقابل دست می کشند و سکوت می کنند و سعی می کنند که او را برای همیشه ترک کنند تا کمی آرام شوند. اگر با انجام این کار احساس آرامش پیدا نکنند، وارد مرحله دیگری از خشم می شوند و شاید کار به توهین و فحاشی برسد تا کمی آرام و ریلکس شوند.
معمولاً با حرف هایشان نیش و کنایه می زنند و شما را آزار می دهند و شاید بخواهند شما را تهدید کند اما این اتفاق در موارد خیلی نادری رخ می دهد و معمولاً به این مرحله شدید نمی رسند.
اسفند
اسفند ماهی ها حساس هستند و خیلی راحت به احساسات شان صدمه و آسیب وارد می شود و معمولاً سعی می کنند از کسی که به ان ها توهین کرده یا کار بدی در حقشان انجام داده انتقام بگیرند. چیزی که آن ها را عصبانی می کند این است که کسی بخواهد مسخره شان کند.
معمولا در شرایط بسیار خاص عصبانی می شوند که این اتفاق خیلی کم رخ خواهد داد. اگر بخواهیم آن ها را با 11 ماه دیگر مقایسه کنیم، می توانیم بگوییم که کم ترین میزان عصبانیت را دارند.