دیازپام چیست و چگونه عمل می کند ؟
دیازپام مربوط به گروهی از داروها می باشد که به آن ها بنزودیازپین نیز می گویند. دیازپام برای درمان اضطراب، اسپاسم عضلانی و تشنج به کار می رود.
همچنین در بیمارستان ها نیز برای افرادی که به علت مصرف الکل اوردوز کرده اند و علائمی مثل عرق کردن یا مشکلاتی مثل سخت خوابیدن را دارند، نیز استفاده می شود.
دیازپام همچنین می تواند به ریلکس کردن شما قبل از عمل جراحی یا دیگر درمان های دندانپزشکی و پزشکی کمک کند. در واقع یک دارو برای قبل از پروسه های مهم می باشد.
فقط با نسخه قابل تهیه می باشد. به صورت قرص و شربت و یا شیاف وجود دارد. همچنین می تواند با تزریق در بیمارستان به بدن شما برسد.
برخی از حقایق کلیدی در مورد داروی دیازپام
رایج ترین عوارض جانبی بعد از مصرف دیازپام احساس خواب آلودگی می باشد.
پیشنهاد می کنیم که دیازپام را بدون اجازه ی پزشک و بیشتر از 4 هفته مصرف نکنید.
اگر دیازپام مصرف کردید و احساس خواب آلودگی داشتید، رانندگی نکنید و یا با اقدامات مهم انجام ندهید که نیاز به هوشیاری بالا دارد.
هنگام مصرف دیازپام هرگز نوشیدنی های الکلی مصرف نکنید زیرا باعث می شود خواب بسیار عمیق داشته باشید.
دیازپام با نام برند های مختلف در دسترس قرار می گیرد. همچنین به والیوم نیز معروف است.
باید ها و نباید های چگونگی مصرف دیازپام
اگر پزشک داروی دیازپام را برای شما تجویز کرده است باید به این نکات توجه کنید.
چه کسانی می توانند و چه کسانی نمی توانند دیازپام استفاده کنند؟
قرص ها و شربت های دیازپام می تواند برای افراد 18 سال به بالا مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین می تواند برای کودکان یک ماهه یا بزرگتر برای اسپاسم عضلانی نیز استفاده شود. در رابطه با سوال رایجی از سوی شما کاربران از بخش سلامت نمناک در این مورد باید بگوییم که حتما قبل از شروع مصرف دیازپام با پزشک مشورت کنید.
برای مصرف دیازپام شرایط زیر را به پزشک اطلاع رسانی کنید:
- سابقه ابتلا به واکنش های آلرژیک به دیازپام یا هر دارویی در گذشته.
- مشکلات کلیه یا کبدی
- مشکلات مربوط به ضعف عضلانی و گرفتگی
- آشفتگی خواب و وضعیتی که مشکلات تنفس هنگام خواب در افراد وجود می آید.
- افسردگی و افکار ضربه زدن به خود یا خودکشی.
- ابتلا به اختلالات شخصیتی
- اعتیاد به مصرف الکل و داروهای روانگردان.
- وضعیت هایی که معمولاً روی جریان خون مغز موثر است.
- سطح پایین پروتئین هایی مثل آلبومین در خون
- افراد بالای 65 سال
- افرادی که قصد بارداری دارند یا هم اکنون باردار یا شیرده می باشند.
- افرادی که به تازگی شخصی را از دست داده یا داغدیده هستند.
- افرادی که به دلیل یک درمان پزشکی یا یک عمل جراحی، بیهوشی عمومی را در پیش دارند.
نحوه مصرف انواع مختلف داروی دیازپام
مصرف دیازپام بسته به شرایط متفاوت افراد مقادیر و نوع متفاوتی از آن تجویز می شود.
شیاف دیازپام
شیاف دیازپام می تواند برای کودکان مورد استفاده قرار بگیرد. برای استفاده از شیاف تجویز شده باید از یکی از اعضای خانواده دوست و دیگران کمک بگیرید که در مصرف این دارو به شما کمک کنند.
قبل از مصرف دارو باید بدانید که چه مقدار فاصله بین مصرف آن ها داشته باشید. پزشک نیز در این شرایط دوز مناسب دارو را برای کودک طبق وزن ، سن و سلامت عمومی او تجویز می کند.
قرص ها و شربت ها
قرص ها و شربت دیازپام با یک لیوان آب مصرف می شود. همچنین می توانید آن ها را همراه با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. یک الی سه بار در روز می توانید از این دارو استفاده کنید.
پزشک در این شرایط دوز مناسب را برای شما تجویز می کند. بسیار مهم است که دقیقاً طبق تجویز پزشک رفتار کنید.
دوز مناسب مصرف دیازپام برای افراد متفاوت
دوز معمول برای افراد با شرایط زیر شامل میزان هایی است که مقابل آن ها تعیین کرده ایم.
اضطراب:
سه بار در روز و هر بار 2 میلی گرم . می توانید آن را به 5 میلی گرم یا 10 میلی گرم به اندازه 3 بار در روز افزایش دهید.
مشکلات مربوط به خواب به دلیل اضطراب:
یک بار در روز هنگام خواب به اندازه 5 میلی گرم تا 15 میلی گرم .
اسپاسم عضلانی در نوجوانان:
یک بار در روز به اندازه 2 میلی گرم تا 15 میلی گرم. می توانید دو بار در روز به اندازه یک میلی گرم و یا سه بار در روز به اندازه 5 میلی گرم هم استفاده کنید. گاهی اوقات دوز این دارو به سه بار در روز و هر بار 20 میلی گرم هم اضافه خواهد شد.
اسپاسم عضلانی در کودکان ( بین یک ماه تا 17 سال ):
دوز این دارو بسته به سن کودکان متفاوت می باشد اما معمولاً آن را دو بار در روز تجویز می کنند. بین هر بار دوز مصرفی باید 10 الی 12 ساعت فاصله باشد.
نکته:اگر بیش از 65 سال سن دارید، به مشکلات کلیه ، مشکلات تنفسی یا کبد مبتلا هستید ، ممکن است که دوز دارو را برای شما کاهش دهند.
در صورت فراموش کردن مصرف این دارو چه کار کنیم؟
اگر منظم دیازپام مصرف می کنید و ناگهان یک وعده از آن را فراموش کردید، در سریع ترین زمان ممکن که برایتان یادآوری شد، دوز از دست رفته را مصرف کنید ؛ مگر این که به زمان مصرف وعده بعدی نزدیک باشید.
در چنین حالتی بهتر است که از مصرف دوز فراموش شده چشم پوشی کنید و ادامه کار را مثل همیشه پیش ببرید.
هرگز به خاطر فراموش کردن یک وعده مصرف دیازپام، نباید آن را دو برابر در یک زمان استفاده کنید.
اوردز با دیازپام
مصرف بیش از حد این دارو می تواند بسیار خطرناک باشد.
در صورت اوردوز کردن و مصرف بیش از حد دیازپام چه کار کنیم ؟
میزان دیازپام برای مشکلات مختلف توسط پزشک تعیین می شود. بنابراین نباید بیش از حد استفاده کنید. زیرا باعث اوردوز خواهد شد که علائم آن در اشخاص مختلف متفاوت می باشد.
در چنین شرایطی بهترین کار ممکن تماس با اورژانس می باشد. اگر تصادفاً بیش از حد آن را مصرف کردید، علائم متفاوتی می تواند داشته باشید.
علائم اوردوز با دیازپام
- مشکلات تکلم
- ناهماهنگی بدن
- احساس خواب آلودگی
- ضربان قلب نامنظم و آهسته
- ضعف عضلانی
- احساس خوشحالی بی دلیل و غیرمعمول
اگر می خواهید خودتان به بیمارستان مراجعه کنید، هرگز نباید در چنین شرایطی رانندگی کنید.
اجازه دهید که شخص دیگر شما را به بیمارستان برساند و یا با آمبولانس تماس بگیرید. هنگام مراجعه به بیمارستان نیز حتماً پاکت دارویی دیازپام را با خودتان همراه ببرید.
عوارض مصرف دیازپام
مصرف دیازپام در افراد مختلف عوارض متفاوتی دارد که باید این عوارض را حتما به پزشک اطلاع دهید.
برخی عوارض جانبی رایج دیازپام
این عوارض جانبی رایج از هر صد نفر یک نفر را درگیر می کند. اگر این عوارض جانبی را داشتید، حتما به پزشک خود اطلاع رسانی کنید.
- احساس خواب آلودگی شدید
- احساس سردرگمی
- ناهماهنگی اعضای بدن یا ناتوانی در کنترل حرکات بدن
- دستان لرزان
عوارض جانبی جدی
این عوارض جانبی در موارد بسیار نادری اتفاق می افتند اما ممکن است که هنگام مصرف دیازپام خودشان را نشان دهند. در صورت دارا بودن علائم گفته شده در ادامه ی این بخش از سلامت نمناک پزشک را مطلع کنید.
- کم عمق شدن و آهسته شدن تنفس
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
- سخت به یاد آوردن چیزها
- دیدن یا شنیدن چیزهایی که اطراف شما نیستند.
- توهم مدام
- زمین خوردن
ممکن است بعضی از افراد در موارد بسیار نادری، تغییرات حالات و روحیه غیرمعمول را تجربه کنند. این علامت بسیار جدی است و احتمالاً در کودکان و افراد بالای 65 سال بیشتر اتفاق خواهد افتاد.
عوارض جانبی دیازپام
اگر هرگونه از عوارض جانبی زیر را داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- زیاد از حد صحبت کردن
- احساس خوشحالی بی مورد
- احساس بی قراری
- احساس کلافگی و خشم
واکنش های جدی آلرژیک با مصرف دیازپام
ممکن است دیازپام در موارد نادری عاملی برای واکنش های آلرژیک یا آنافیلاکسی نیز شود که حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین حساسیت های پوستی ، مثل خارش، قرمزی و ورم پوسته پوسته شدن پوست نیز به وجود خواهد آمد.
علائم دیگر آلرژی بر اثر مصرف دیازپام :
- وزوز کردن گوش
- احساس سفتی در گلو یا قفسه سینه
- مشکلات تنفسی یا تکلمی
- ورم گلو، زبان ، لب، صورت، دهان
افرادی که واکنشی الرژی شدید دارند را در بیمارستان بستری می کنند.
دیازپام و شیردهی
دیازپام ممکن است که از طریق شیر مادر به بدن نوزاد برسد. حتی اگر دوز بسیار کمی توسط مادر استفاده شده باشد، از شیر مادر عبور می کند.
اگر مدت زمان طولانی و دوز بالایی از این دارو را مصرف می کنید، می تواند کاملاً در ساختار شیر شما قرار بگیرد. در نتیجه احساس خواب آلودگی و خستگی به نوزاد شما خواهد داد و غذا خوردن را برای او سخت خواهد کرد.
اگر شیرده هستید یا برای شیردهی برنامه ریزی می کنید، حتما به پزشک خود یا پزشک داروخانه اطلاع رسانی کنید تا در صورت نیاز داروهای دیگر را جایگزین کند. البته تمام این ها بستگی به علتی دارد که قرار است از دیازپام استفاده کنید.
اگر هنگام شیردهی دیازپام استفاده می کنید و احساس می کنید که کودکتان مانند همیشه غذا نمی خورد یا خواب آلوده به نظر می رسد، مشکلات تنفسی دارد یا هر گونه نگرانی برای شما به وجود آمده، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
تداخل دارویی دیازپام
بعضی از داروها با دیازپام تداخل ایجاد می کنند و خطر عوارض جانبی را افزایش می دهند. قبل از این که مصرف دیازپام را شروع کنید
در صورت مصرف این دارو ها به پزشک اطلاع رسانی کنید:
- مصرف آنتی سایکوتیک ها برای درمان مشکلات سلامت ذهنی
- مصرف داروهای ضد افسردگی
- مصرف داروهای مربوط به تشنج یا صرع
- مصرف داروهای مربوط به درمان اضطراب و مشکلات خواب آلودگی
- آنتی هیستامین ها مثل کلرفنیرامین یا رومتازین
- مسکن های قوی مثل کدئین، متادون، مورفین، اکسیکدون، پتیدین یا ترامادول
- داروهای مربوط به ایدز مثل ریتوناویر
- داروهای ضد قارچ مثل فلوکونازول
- داروهای مسدودکننده پروتون که برای کاهش اسید معده مصرف می شوند، مثل امپرازول یا اسو امپرازول
- داروهای درمان کننده عضلات مثل باکلوفن و تیزانیدین
- دارویی که برای اعتیاد الکل مورد استفاده قرار می گیرند.
- داروی ایزونیازید مربوط به بیماری سل
- داروی ریفامپیسین مربوط به عفونت های باکتریایی
- داروی تئوفیلین مربوط به بیماری آسم و دیگر مشکلات تنفسی.
ترکیب دیازپام با دیگر درمان های گیاهی خانگی یا مکمل ها
هنوز اطلاعات زیادی در مورد مصرف این داروها وجود ندارد اما بهتر است که داروهای گیاهی برای اضطراب و کم خوابی مثل سنبل الطیب یا گل ساعتی را همراه با دیازپام مصرف نکنید زیرا این داروها اثر خواب آلودگی را افزایش می دهند و ممکن است عوارض جانبی جدی تری را نیز به وجود بیاورند.
اخطار:در صورت مصرف هر کدام از داروهای گیاهی ، ویتامین ها و مکمل ها به پزشک خود اطلاع رسانی کنید.
برخی سوالات متداول برای مصرف دیازپام
دیازپام دارویی مسکن و ارام بخشی است که تاثیرات متنوعی بر افراد مختلف می گذارد.
1. چقدر طول می کشد تا دیازپام اثربخش شود؟
زمان اثربخشی دیازپام بسته به علتی که دارد که دیازپام را برای آن استفاده کرده اید.
- شیاف دیازپام برای تشنج حدود 10 دقیقه تا اثرگزاری زمان می برد.
- برای اضطراب بعد از چند ساعت اثر می گذارد اما معمولا تا چند روز یا چند هفته اثر خود را حفظ می کند.
- اگر برای اسپاسم عضلانی مصرف کنید، 15 دقیقه بعد شروع به کار می کند. اگر دیازپام را در چنین شرایطی تا چند روز به طور منظم مصرف کنید، مشکل اسپاسم عضلانی شما برطرف کند و احساس ریلکسی زیادی می کنید.
2. آیا دیازپام اعتیادآور است؟
اگر آن را بین 2 الی 4 هفته مصرف کنید ، اعتیادآور نخواهد بود.
3. آیا می توان ناگهان مصرف دیازام را قطع کرد ؟
بهتر است که میزان مصرف آن را کاملا تدریجی کم کنید زیرا قطع ناگهانی باعث عوارضی از جمله تشنج ، سردرگمی، افسردگی و ... می شود.
4. چه مواد غذایی و نوشیدنی هایی را نباید با دیازپام مصرف کنیم ؟
- گریپ فروت، زیرا باعث افزایش دیازپام در خون می شود.
- کافئین که یک محرک است و اثرات آرامش بخشی را می کاهد. چای و نوشابه نیز حاوی کافئین هستند.
5. چگونه با عوارض جانبی برخورد کنیم ؟
اگر احساس خواب آلودگی دارید، هرگز رانندگی نکنید.
این عوارض جانبی کم کم حضور پیدا خواهند کرد و بدن شما می تواند با شرایط جدید خودش را وفق دهد.
اگر بعد از یک هفته علائم شما بهبود پیدا نکردند، در صورت نیاز برای کاهش دوز مصرف دارو حتما با پزشک خود صحبت کنید. اگر هر گونه عوارض جانبی دیگر را نیز تجربه کرده، به پزشک اطلاع رسانی کنید.
6. مصرف دیازپام در دوران بارداری و شیردهی
هنوز اطلاعات کافی در دست ما نیست که متوجه شویم استفاده از دیازپام در دوران بارداری کار امن و بدون خطری است یا نه. اما ممکن است که علائمی را در کودکان تازه متولد شده به وجود بیاورد. اگر هنگام مصرف دیازپام باردار بودید، حتما به پزشک خود اطلاع رسانی کنید.
گاهی اوقات مصرف آن در دوران بارداری الزامی می باشد زیرا چاره ای جز این ندارید. پزشک نه تنها خطرات و فواید مصرف دیازپام را در برای شما توضیح می دهد، بلکه بهترین درمان را برای شما برنامه ریزی خواهد کرد.